Lizbon

Lizbon Lisboa ⓘ
Başkent şehri
Sol üstten sağa: São Jorge Kalesi, Rua Augusta Kemeri, Eduardo VII Parkı, Belém Kulesi, Lizbon Katedrali ve Vasco da Gama Köprüsü ile Parque das Nações'den görünüm.
Bayrak Arma
Slogan(lar):  Mui Nobre e Sempre Leal "Çok Asil ve Her Zaman Sadık"
Lizbon Portekiz içindeki konum Lizbon Avrupa içindeki konum
Koordinatlar: 38°43′31″N 9°09′00″W
Ülke	Portekiz
Metro	Lizbon metropolitan alanı
Bölge	Lizbon
Tarihi il	Estremadura
Yerleşim	c. MÖ 1200
Roman Olissipo	c. MÖ 138
Mağribi yönetimi	711 CE
Lizbon Kuşatması	MS 1147
Sivil mahalleler	(metne bakınız)
Hükümet
- Tip	LAU
- Vücut	Concelho/Câmara Municipal
- Belediye Başkanı	Carlos Moedas
- Belediye Başkanı	Rosário Çiftlik Evi
Alan
- Başkent şehri	100,05 km2 (38,63 sq mi)
- Kentsel	1.376 km2 (531 sq mi)
- Metro	3.015,24 km2 (1.164,19 sq mi)
Yükseklik	2 m (7 ft)
Nüfus  (2021)
- Başkent şehri	544,851
- Kentsel	2,719,000
- Metro	2,871,133
Demonim(ler)	Lisboeta Olissiponense Alfacinha (halk dilinde)
Saat dilimi	UTC (WET)
- Yaz (DST)	UTC+1 (BATI)
Posta bölgesi	1149-014 Lisboa
Alan kodu(ları)	(+351) 21 XXX XXXX
Koruyucu aziz	Saragossa'lı Vincent ve Lizbon'lu Anthony
Belediye adresi	Praça do Município, 1 1149-014 Lisboa
Belediye tatilleri	13 Haziran (Aziz Anthony Günü)
Web sitesi	www.cm-lisboa.pt

Lizbon (/ˈlɪzbən/; Portekizce: Lisboa [liʒˈboɐ] (dinle)) Portekiz'in başkenti ve en büyük şehri olup, 100,05 km²'lik bir alanda idari sınırları dahilinde tahmini nüfusu 544.851'dir. Lizbon'un kentsel alanı, yaklaşık 2,7 milyonluk nüfusuyla şehrin idari sınırlarının ötesine uzanır ve Avrupa Birliği'nin en kalabalık 11. kentsel alanıdır. Lizbon metropolitan alanında yaklaşık 3 milyon kişi yaşamaktadır ve bu da onu Madrid ve Barselona'dan sonra İber Yarımadası'ndaki en büyük üçüncü metropolitan alan yapmaktadır. Ülke nüfusunun yaklaşık %27'sini temsil etmektedir. Avrupa anakarasının en batıdaki başkenti ve Atlantik kıyısındaki tek başkentidir. Lizbon, İber Yarımadası'nın batısında, Atlantik Okyanusu ve Tagus Nehri üzerinde yer almaktadır. Metro bölgesinin en batı kısmı olan Portekiz Rivierası, Kıta Avrupası'nın en batı noktasını oluşturmakta ve Cabo da Roca'da son bulmaktadır. ⓘ

Lizbon, finans, ticaret, moda, medya, eğlence, sanat, uluslararası ticaret, eğitim ve turizm alanlarındaki önemi nedeniyle alfa seviyesinde bir küresel şehir olarak kabul edilmektedir. Lizbon, küresel bir şehir olarak tanınan iki Portekiz şehrinden biridir (Porto ile birlikte). Lizbon, Global 2000'de yer alan üç şirkete ev sahipliği yapmaktadır. Büyüyen finans sektörü ve Avrupa'nın Atlantik kıyısındaki en büyük konteyner limanlarından biriyle Avrupa'nın en önemli ekonomik merkezlerinden biridir. Ayrıca Humberto Delgado Havalimanı 2019 yılında 31 milyon yolcuya hizmet vererek Portekiz'in en işlek, İber Yarımadası'nın en işlek üçüncü ve Avrupa'nın en işlek 20. havalimanı olmuştur. Otoyol ağı ve Alfa Pendular'ın yüksek hızlı raylı sistemi Portekiz'in ana şehirlerini Lizbon'a bağlamaktadır. Şehir, 2018 yılında 3.539.400 turist ile İstanbul, Roma, Barselona, Milano, Atina, Venedik, Madrid ve Floransa'dan sonra Güney Avrupa'da en çok ziyaret edilen dokuzuncu şehirdir. Lizbon bölgesi, Portekiz'deki diğer tüm bölgelerden daha yüksek bir kişi başına GSYİH PPP'sine sahiptir. GSYH'si 110,3 milyar ABD doları ve dolayısıyla kişi başına 32.434 ABD dolarıdır. Şehir, dünyadaki en yüksek brüt kazanç sıralamasında 40. sırada yer almaktadır. Portekiz'deki çok uluslu şirketlerin merkezlerinin çoğu Lizbon bölgesinde yer almaktadır. Aynı zamanda hükümet merkezi ve devlet başkanının ikametgahı olarak ülkenin siyasi merkezidir. ⓘ

Lizbon, dünyanın en eski şehirlerinden biri ve diğer modern Avrupa başkentlerinden yüzyıllar önce kurulmuş en eski ikinci Avrupa başkentidir (Atina'dan sonra). Julius Caesar burayı Felicitas Julia adında bir municipium haline getirerek Olissipo adını eklemiştir. Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra 5. yüzyıldan itibaren bir dizi Cermen kabilesi tarafından yönetildi; daha sonra 8. yüzyılda Mağribiler tarafından ele geçirildi. 1147 yılında Afonso Henriques şehri fethetmiş ve o zamandan beri Portekiz'in siyasi, ekonomik ve kültürel merkezi olmuştur. ⓘ

Lizbon Lisboa
Başkent
Bayrak Arma
Lizbon belediyesi'nin sınırları
Lizbon Lizbon'un Portekiz'deki konumu
Ülke	Portekiz
Bölge	Lizbon
Alt-bölge	Büyük Lizbon
İl	Lizbon
Belediye	Lizbon
Kuruluş	719
İdare
• Tür	Belediye Meclisi
• Belediye Başkanı	Fernando Medina (PS)
• Belediye Başkanı yardımcısı	Maria Simonetta Bianchi Aires de Carvalho Luz Afonso (PS)
Yüzölçümü
• Başkent	84 km² (32 mil²)
Rakım	2 m (6 ft)
Nüfus  (2017)
• Başkent	505,526
• Yoğunluk	5.659/km² (14.650/mil²)
• Kent	2,800,000
• Metropol	3,051,000
Zaman dilimi	UTC±00.00 (BAS)
• Yaz (YSU)	UTC+01.00 (BAS)
Alan kodu	(+351) 21 XXX-XXXX
Resmî site www.cm-lisboa.pt

Lizbon (Portekizce: Lisboa, Latince: Olisipo), Portekiz’in başkenti ve en büyük şehridir. Lizbon bölgesine bağlı Büyük Lizbon altbölgesinin belediyelerinden biridir. Tejo Nehri’nin oluşturduğu haliç üzerine kurulu olan Lizbon, Atlantik Okyanusu kıyısındadır. ⓘ

2017 yılında 505.526 nüfusa sahip olan Lizbon şehrinin içinde bulunduğu "Lizbon Metropolitan Alanı"nın nüfusu 2017 yılında yaklaşık 2.800.000 civarındadır. Lizbon bölgesi Avrupa Birliği ortalamasının üzerindeki refah düzeyi ile Portekiz’in en zengin bölgesidir. ⓘ

Avrupa’nın en renkli başkentlerinden birisi olan Lizbon Roma ve İstanbul gibi yedi tepe üzerine kurulmuştur. 1260 yılından beri Portekiz’in başkenti olan şehir 16. yüzyılda Portekiz İmparatorluğu zamanında en ihtişamlı dönemini yaşamıştır. ⓘ

Etimoloji

Lizbon'un adı Proto-Keltçe veya Keltçe Olisippo, Lissoppo veya antik Fenikeliler, Yunanlılar ve Romalılar gibi diğer ziyaretçi halkların Tagus Nehri için Roma öncesi kullanılan Lisso veya Lucio gibi uygun şekilde uyarladığı benzer bir isimden türetilmiş olabilir. Strabo, Solinus ve Martianus Capella gibi Latince ve Yunanca yazan klasik yazarlar, Lizbon şehrinin efsanevi kahraman Ulysses (Odysseus) tarafından kurulduğuna dair popüler efsanelere atıfta bulunmuşlardır. Lizbon'un adı Hispania yerlisi olan coğrafyacı Pomponius Mela tarafından Latince Ulyssippo olarak yazılmıştır. Daha sonra Yaşlı Pliny tarafından "Olisippo" ve Yunanlılar tarafından Olissipo (Ὀλισσιπών) veya Olissipona (Ὀλισσιπόνα) olarak anılmıştır. ⓘ

Literatürde tekrarlanan bir diğer iddia ise Lizbon'un adının Fenike dönemine kadar uzandığı ve "güvenli liman" ya da "hoş liman" anlamına gelen sözde Fenike terimi Alis-Ubbo'ya atıfta bulunulduğudur. Modern arkeolojik kazılar bu bölgede M.Ö. 1200'lerden beri Fenikelilerin varlığına işaret etse de, bu halk etimolojisi "antik klasik literatürde asla kanıtlanmamıştır". ⓘ

Lizbon'un adı genellikle "LX" ya da "Lx" olarak kısaltılır ve Lizbon'un eski yazımında "Lixbõa" olarak geçer. Eski yazım o zamandan beri kullanımdan tamamen kaldırılmış ve modern dil standartlarına aykırı olsa da, kısaltma hala yaygın olarak kullanılmaktadır. ⓘ

Tarihçe

Kökenleri

Lizbon Katedrali'nin bir dehlizindeki Fenike arkeolojik kazısı. ⓘ

Neolitik dönemde bölgede, Lizbon'un çevresindeki bölgelerde hala ayakta olan dini ve mezar anıtları, megalitler, dolmenler ve menhirler inşa eden Pre-Kelt kabileleri yaşıyordu. Hint-Avrupalı Keltler MÖ 1. binyılda istila ederek Hint-Avrupa öncesi nüfusla karışmış ve böylece Cempsi veya Sefes gibi Keltçe konuşan yerel kabileler ortaya çıkmıştır. ⓘ

Lizbon'un Castelo tepesindeki ilk surların M.Ö. 2. yüzyıldan daha eski olmadığı bilinse de, son arkeolojik buluntular Demir Çağı insanlarının M.Ö. 8 ila 6. yüzyıllar arasında bölgeyi işgal ettiğini göstermiştir. Bu yerli yerleşim Fenikelilerle ticari ilişkilerini sürdürmüştür, bu da Fenike çanak çömlekleri ve diğer maddi nesnelerin son bulgularını açıklamaktadır. São Jorge Kalesi (Castelo de São Jorge) ve Lizbon Katedrali yakınlarında yapılan arkeolojik kazılar, M.Ö. 1200'den beri bu bölgede Fenikelilerin varlığına işaret etmektedir ve Kale tepesinin güney yamacında, şu anda mevcut şehrin merkezinde yer alan bir alanda Fenikelilere ait bir ticaret karakolunun bulunduğu güvenle söylenebilir. Tagus Nehri halicindeki korunaklı liman bir İberya yerleşimi için ideal bir yerdi ve Fenike gemilerinin boşaltılması ve ikmali için güvenli bir liman sağlıyordu. Tagus yerleşimi, iç kesimlerdeki kabilelerle yapılan ticaretin önemli bir merkeziydi ve topladıkları değerli metaller, tuz ve tuzlanmış balıklar ile antik çağda ünlü Lusitanya atlarının satışı için bir çıkış noktası sağlıyordu. ⓘ

Kalıcı bir efsaneye göre, bu yer adını, batıya doğru bilinen dünyanın sonlarına doğru yelken açtığında şehri kuran efsanevi Ulysses'ten almıştır. ⓘ

Roma dönemi

Pön Savaşları zamanında, Hannibal’in yenilgisinden sonra (bu birlikler içinde Conii kabilesinin üyeleri de vardı) Romalılar, Kartaca’yı en değerli topraklarından yani Hispania’dan (İber Yarımadası’nın tamamına Romalılar tarafından bu isim verilmişti) mahrum etmeye karar verdi. Kartacalılar Doğu Hispania’da Afrikalı Scipio'ya yenildikten sonra Batı bölümünün Roma yönetimi altına girmesi Konsül Decimus Junius Brutus tarafından yönetilmiştir. Konsül, Olissipo ile ittifak kurmuş ve şehirden kuzeybatıdaki Kelt kabileleriyle savaşmak için kuvvet gönderilmiştir. Bunun karşılığı olarak Olissipo şehri Felicitas Julia adı ile, Municipium Cives Romanorum olarak Roma İmparatorluğu'na katılmıştır. Bu şekilde yaklaşık 50 km'lik alan içinde özerk yönetime sahip olan kent vergiden muaf tutulmuş ve kentte oturanlara Romalı yurttaşlarla aynı haklar verilmiştir. Şehir o zamanlar merkezi Emerita Augusta olan ve yeni kurulan Lusitania eyaletinin bir parçasıydı. Sonraki yüzyıllarda Lusitanyalılar sık sık ayaklanmış ve şehre saldırmıştır. Bu nedenle şehir surları inşa edilmiştir. ⓘ

Augustus döneminde Romalılar şehirde birçok yapı inşa etmişlerdi. Büyük bir Tiyatro, günümüz Rua da Prata (Prata sokağı) altındaki hamam, İmparator adına yapılan tapınağın yanı sıra Jüpiter, Diana, Kibele ve Tethys adına tapınaklar, Figueira Plaza’nın altında geniş bir necropolis ve Kale ile şehir merkezi arasında insula adı verilen çok katlı apartman tarzında binalar gibi. Bu kalıntıların büyük çoğunluğu 18. yüzyılın ortasında, Pompeii’nin ortaya çıkarılmasından sonra Roma Arkeolojisi’nin Avrupa’nın üst sınıfı arasında moda olmasıyla gün ışığına çıkmıştır. ⓘ

Ekonomik olarak Olissipo garum adı verilen bir çeşit balık sosuyla tanınıyordu. İmparatorluğun seçkin tabakasının büyük değer verdiği bu sos amforalar içinde Roma’ya ve diğer şehirlere gönderiliyordu. Şarap, tuz ve oldukça hızlı olan yöre atları da gönderilen ürünler arasındaydı. Korsanlığın kaldırılması ve teknolojik gelişmeler şehrin refah kazanmasını sağlamıştır. Britannia (özellikle Cornwall) ve Rhine gibi Roma eyaletleriyle olan ticaret büyük gelişme göstermiş ve Hispania’nın içerilerinde yaşayan kabileler Tejo Nehri sayesinde daha ileri bir medeniyet düzeyine kavuşmuşlardır. Şehir Julii ve Cassiae adlı iki aile tarafından hükmedilen oligarşik bir konsey tarafından yönetilmekteydi. Gemilerin kaybolmasına yol açan deniz canavarları ile mücadelede yardımcı olunması gibi istekler kaydedilir ve Emerita’da bulunan vali ile İmparator Tiberius adına iletilirdi. Roma dönemi Lizbon şehrinin en ünlü ismi ilk zamanlardaki diktatör Sulla’ya karşı geniş çaplı bir isyanı yöneten Sertorius idi. Latince konuşan çoğunluğun arasında Yunan tüccar ve köleler de bulunuyordu. İl geniş bir yolla Batı Hispania’daki diğer iki büyük şehre bağlanıyordu. Bunlardan birisi Tarraconensis eyaletindeki Bracara Augusta (günümüz Portekiz’inde Braga şehri) ve diğeri de Lusitania’nın başkenti Emerita Augusta (Günümüz İspanya’sında Mérida şehri) idi. ⓘ

Dinî anlamda şehirde Roma çok tanrılı kültü egemendi ve özellikle Tıp tanrısı Asklepios ve Ay tanrıçası Kibele ile birlikte yerel bir kertenkele ve yılan tanrısı inanılan başlıca tanrılardı. ⓘ

Olissipo Batı İmparatorluğu’ndaki birçok büyük şehir gibi Hristiyanlığın yayıldığı merkezlerden birisi olmuştur. İlk piskopos Saint Gens’tir ve günümüzde halâ Lizbon’un tepelerinden biri onun adını taşımaktadır. Vilayet, Toledo krallığı Vizigotlara katılmadan önce Alanlar, Vandallar ve Sueveler tarafından işgal edildi. ⓘ

Aslen Romalılar tarafından inşa edilen Cerca Velha'nın (Eski Duvar) bir parçası. ⓘ

Olissipo, Batı İmparatorluğu'ndaki çoğu büyük şehir gibi, Hıristiyanlığın yayılması için bir merkezdi. İlk Piskoposu Potamius'tur (356 civarı) ve Hıristiyanlara yapılan zulüm döneminde birçok şehit vermiştir: Verissimus, Maxima ve Julia en önemli örneklerdir. Roma'nın çöküşü sırasında Olissipo önemli bir Hıristiyan merkezi haline gelmiştir. ⓘ

São Jorge Kalesi ve çevresindeki Castelo, Mouraria ve Alfama mahalleleri. ⓘ

Orta Çağ

Batı Roma İmparatorluğu'nun parçalanmasının ardından barbar istilaları yaşanmış; 409 ve 429 yılları arasında şehir sırasıyla Sarmatlar, Alanlar ve Vandallar tarafından işgal edilmiştir. Gallaecia'da (modern Galiçya ve kuzey Portekiz) başkenti Bracara Augusta olan bir krallık kuran Germen Suebi'ler 585 yılına kadar Lizbon bölgesini de kontrol ettiler. 585 yılında Süebi Krallığı, İber Yarımadası'nın tamamını kapsayan Germen Vizigotik Toledo Krallığı'na bağlandı: Lizbon o zamanlar Ulishbona olarak adlandırılıyordu. ⓘ

Kral Afonso Henriques 1147 Lizbon Kuşatması'nda şehri Almoravid İmparatorluğu'ndan geri almıştır. ⓘ

6 Ağustos 711'de Lizbon Müslüman güçler tarafından ele geçirildi. Çoğunluğu Kuzey Afrika ve Orta Doğu'dan gelen Berberiler ve Araplardan oluşan bu fatihler, çok sayıda cami ve ev inşa etmiş, Cerca Moura olarak bilinen şehir duvarını yeniden inşa etmiş ve idari kontrol kurmuş, aynı zamanda farklı nüfusun (Muwallad, Mozarablar, Berberiler, Araplar, Yahudiler ve Saqaliba) sosyo-kültürel yaşam tarzlarını sürdürmelerine izin vermiştir. Mozarabça, Hıristiyan nüfusun çoğu tarafından konuşulan ana dildi, ancak Arapça'nın tüm dini topluluklar tarafından konuşulduğu yaygın olarak biliniyordu. İslam Araplar, Berberiler, Sakaliba ve Muwallad tarafından uygulanan resmi dindi. ⓘ

Müslüman etkisi, 1755 Lizbon depreminden kurtulan Lizbon'un eski bir mahallesi olan Alfama bölgesinde hala görülebilir: birçok yer adı Arapçadan türetilmiştir ve Alfama (Lizbon'un mevcut en eski bölgesi) Arapça "al-hamma" kelimesinden türetilmiştir. ⓘ

Lizbon kısa bir süre için Lizbon Taifesi (1022-1094) olarak bilinen bağımsız bir Müslüman krallığıydı ve daha büyük olan Badajoz Taifesi tarafından fethedildi. ⓘ

1108 yılında Lizbon, Norveç Haçlı Seferi'nin bir parçası olarak Kutsal Topraklara giden I. Sigurd liderliğindeki Norveçli Haçlılar tarafından basılıp işgal edildi ve üç yıl boyunca Haçlı kuvvetleri tarafından işgal edildi. Mağribi Almoravidler tarafından 1111 yılında alınmıştır. ⓘ

Froissart'ın Kroniklerinde 1384 Lizbon Kuşatması. ⓘ

1147 yılında, Reconquista'nın bir parçası olarak, Portekizli I. Afonso liderliğindeki Haçlı şövalyeleri Lizbon'u kuşatmış ve yeniden fethetmiştir. O dönemde yaklaşık 154.000 kişinin yaşadığı şehir Hıristiyan yönetimine geri döndü. Portekiz'in yeniden fethi ve Hıristiyanlığın yeniden tesisi Lizbon'un tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve diğer olayların yanı sıra yerel piskoposun haçlılar tarafından nasıl öldürüldüğünü ve kent sakinlerinin Meryem Ana'ya nasıl dua ettiğini anlatan Expugnatione Lyxbonensi adlı kronikte anlatılmaktadır. Müslüman sakinlerin bir kısmı Roma Katolikliğine geçmiş, din değiştirmeyenlerin çoğu ise başta Müslüman İspanya ve Kuzey Afrika olmak üzere İslam dünyasının diğer bölgelerine kaçmıştır. Tüm camiler ya tamamen yıkıldı ya da kiliseye dönüştürüldü. Müslüman egemenliğinin sona ermesinin bir sonucu olarak, konuşulan Arapça şehrin günlük yaşamındaki yerini hızla kaybetti ve tamamen ortadan kalktı. ⓘ

Merkezi konumuyla Lizbon, 1255 yılında yeni Portekiz topraklarının başkenti oldu. İlk Portekiz üniversitesi 1290 yılında Kral I. Denis tarafından Lizbon'da kuruldu; Studium Generale (Genel Eğitim) uzun yıllar boyunca aralıklı olarak Coimbra'ya nakledildi ve 16. yüzyılda Coimbra Üniversitesi olarak kalıcı olarak kuruldu. ⓘ

1384 yılında şehir, devam eden 1383-1385 Krizi'nin bir parçası olarak Kastilya Kralı I. Juan tarafından kuşatıldı. Kuşatmanın sonucu Nuno Álvares Pereira liderliğindeki Portekizlilerin zaferi olmuştur. ⓘ

Orta Çağ'ın son yüzyıllarında şehir önemli ölçüde genişlemiş ve hem Kuzey Avrupa hem de Akdeniz şehirleriyle önemli bir ticaret merkezi haline gelmiştir. ⓘ

1147 yılında Reconquista dahilinde Portekiz Kralı I. Afonso önderliğinde Fransız, İngiliz, Alman ve Portekiz şövalyelerinden oluşan bir grup Lizbon’u kuşattı ve şehri Endülüslülerin elinden aldı. Bu sırada, şehirde yaşayan tüm dinlerden insanların bir bölümünün katledildiğine inanılır. Bu tarihten sonra Lizbon tekrar Hristiyanların egemenliğine girmiştir. ⓘ

Bu olay Lizbon tarihindeki en önemli olaylardan biridir. Arapça, günlük hayattaki önemini yitirerek yerine Portekizce geçmiştir. Çoğunluğu oluşturan Müslüman nüfus Katolik Hristiyanlığa döndürülmüş ve camiler kiliseye çevrilmiştir. ⓘ

Erken Modern Dönem

Duarte Galvão'nun Crónica de Dom Afonso Henriques'inden Lizbon'un bilinen en eski panoraması (1500-1510) ⓘ

İspanyollar Yahudileri İspanya topraklarından sürdüğünde, Yahudilerin çoğu Lizbon'a kaçtı. Yahudilerin şehrin refahı için merkezi önemini kabul etmesine rağmen, I. Manuel 1497'de tüm Yahudilerin Hıristiyanlığa geçmesi gerektiğine karar verdi, sadece reddedenler ayrılmaya zorlandı, ancak mülkleri kamulaştırılmadan önce değil. 1506 yılında, Lizbon'un Eski Hıristiyanları arasındaki Yahudi karşıtı bir hareket, dört gün süren ve Sefarad Yahudilerinin soyundan gelen 1.000 ila 4.000 Yeni Hıristiyan erkek, kadın ve çocuğun öldürüldüğü tahmin edilen bir katliamla sonuçlandı. Bu olaylar meydana geldiğinde kral Evora'daydı, ancak haberi aldığında öfkelenerek bir soruşturma başlatılmasını emretti ve bunun sonucunda kışkırtıcı rahiplerden ikisi aforoz edilerek diri diri yakıldı. ⓘ

Vasco da Gama'nın 1498'deki Hindistan seferi de dahil olmak üzere, Keşifler Çağı'nın Portekiz seferlerinin çoğu 15. yüzyılın sonundan 17. yüzyılın başına kadar olan dönemde Lizbon'dan ayrılmıştır. Lizbon'un altın çağı 16. yüzyılın ilerleyen yıllarında başlamıştır: şehir Afrika, Hindistan, Uzak Doğu ve daha sonra Brezilya arasındaki ticaretin Avrupa merkezi olmuş ve baharat, köle, şeker, tekstil ve diğer malların ticaretinden yararlanarak büyük zenginlikler elde etmiştir. Bu dönem, 16. yüzyıla ait birçok anıtta (UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınan Lizbon'daki Belém Kulesi ve Jerónimos Manastırı da dahil olmak üzere) izlerini bırakan coşkulu Manuelin mimari tarzının yükselişine tanıklık etmiştir. Damião de Góis tarafından 16. yüzyılda Lizbon'un bir tasviri yazılmış ve 1554 yılında yayınlanmıştır. ⓘ

Kral I. Manuel, Portekizli kaşiflere hizmet etmek üzere Belém'de Jerónimos Manastırı'nın inşa edilmesini emretmiştir. ⓘ

Ribeira Sarayı ve Terreiro do Paço 1662 yılında Dirk Stoop tarafından tasvir edilmiştir. ⓘ

1580'deki veraset krizi, Portekiz ve İspanya'da İspanyol Habsburglar altında altmış yıllık bir ikili monarşi dönemi başlattı. Bu dönemdeki üç İspanyol kralının adı da Philip (Filipe) olduğu için bu dönem "Filipin Hakimiyeti" (Domínio Filipino) olarak anılır. 1589'da Lizbon, Francis Drake liderliğindeki İngiliz donanmasının saldırısına hedef olurken, Kraliçe Elizabeth, Crato Rahibi Antonio'daki Portekizli bir taklitçiyi destekledi, ancak Crato'ya destek eksikti ve sefer başarısız oldu. Lizbon'daki soylular ve burjuvazi tarafından organize edilen ve 1 Aralık 1640'ta gerçekleştirilen bir darbe ile başlayan Portekiz Restorasyon Savaşı, Portekiz'e bağımsızlığını yeniden kazandırdı. 1640'tan 1668'e kadar olan dönem Portekiz ve İspanya arasında periyodik çatışmaların yanı sıra 1668'de Lizbon Antlaşması imzalanana kadar kısa süreli daha ciddi savaşlarla geçti. ⓘ

18. yüzyılın başlarında Brezilya'dan gelen altın, Kral V. John'un şehirde birkaç Barok kilise ve tiyatronun inşasına sponsor olmasını sağladı. 18. yüzyıldan önce Lizbon, 14. yüzyılda sekiz, 16. yüzyılda beş (1.500 evin yıkıldığı 1531 depremi ve üç sokağın yok olduğu 1597 depremi dahil) ve 17. yüzyılda üç olmak üzere birçok önemli deprem yaşamıştır. ⓘ

1 Kasım 1755'te şehir, 200.000 ila 275.000 arasında olduğu tahmin edilen Lizbon nüfusunun tahminen 30.000 ila 40.000'inin ölümüne ve şehirdeki yapıların yüzde 85'inin yıkılmasına neden olan bir başka yıkıcı depremle yerle bir oldu. Şehrin birçok önemli binası arasında Ribeira Sarayı ve Hospital Real de Todos os Santos kaybolmuştur. Lizbon'un yaklaşık 80 km (50 mil) kuzeyinde yer alan Peniche gibi kıyı bölgelerinde çok sayıda insan tsunami nedeniyle hayatını kaybetmiştir.

1755 Lizbon depremi, tahminen 8.5 ile 9.0 arasında bir büyüklükle Lizbon'u harap etmiştir.

1755 yılına gelindiğinde Lizbon Avrupa'nın en büyük şehirlerinden biriydi; bu felaket tüm Avrupa'yı şok etti ve kolektif ruhunda derin bir etki bıraktı. Voltaire depremden kısa bir süre sonra Poême sur le désastre de Lisbonne adlı uzun bir şiir yazmış ve 1759 tarihli Candide adlı romanında bu depremden bahsetmiştir (gerçekten de pek çok kişi bu iyimserlik eleştirisinin bu depremden esinlendiğini iddia etmektedir). Oliver Wendell Holmes, Sr. da 1857 tarihli The Deacon's Masterpiece, or The Wonderful One-Hoss Shay adlı şiirinde bu depremden bahseder. ⓘ

1755 depreminden sonra şehir büyük ölçüde 1. Pombal Markisi olan Başbakan Sebastião José de Carvalho e Melo'nun planlarına göre yeniden inşa edildi; aşağı şehir Baixa Pombalina (Pombaline merkez bölgesi) olarak bilinmeye başladı. Pombal, Ortaçağ kentini yeniden inşa etmek yerine, depremden sonra kalanları yıkmaya ve kent merkezini modern kentsel tasarım ilkelerine uygun olarak yeniden inşa etmeye karar verdi. Praça do Rossio ve Praça do Comércio olmak üzere iki büyük meydan ile açık dikdörtgen bir planda yeniden inşa edilmiştir. Merkezi ticaret bölgesi olan ilki, şehrin geleneksel toplanma yeri ve eski kafelerin, tiyatroların ve restoranların bulunduğu yerdir; ikincisi ise şehrin Tagus Nehri'ne ana girişi ve deniz taşıtlarının kalkış ve varış noktası olmuş, bir zafer takı (1873) ve Kral I. Joseph'in bir anıtı ile süslenmiştir. ⓘ

Modern dönem

1910'da Portekiz Cumhuriyeti'nin İlanı. ⓘ

Portekiz, 19. yüzyılın ilk yıllarında Napoléon Bonaparte'ın birlikleri tarafından işgal edildi ve Kraliçe Maria I ile Prens-Regent John'u (gelecekteki John VI) geçici olarak Brezilya'ya kaçmaya zorladı. Yeni Kral Lizbon'a döndüğünde, binaların ve mülklerin çoğu işgalciler tarafından yağmalanmış, talan edilmiş veya tahrip edilmişti. ⓘ

19. yüzyıl boyunca Liberal hareket kentsel peyzaja yeni değişiklikler getirmiştir. Başlıca bölgeler Baixa ve Chiado bölgesi boyunca dükkanların, tütüncülerin, kafelerin, kitapçıların, kulüplerin ve tiyatroların çoğaldığı yerlerdi. Sanayi ve ticaretin gelişimi şehrin büyümesini belirlemiş, şehir Tagus'tan uzaklaştıkça Pombaline döneminden kalma bir park olan Passeio Público'nun Avenida da Liberdade'ye dönüştüğü görülmüştür. ⓘ

Lizbon, iki yıl sonra Birinci Cumhuriyet'in kurulmasıyla sonuçlanan bir olay olan Portekiz Kralı I. Carlos'un 1908'de intihar ettiği yerdi. ⓘ

Ajuda Sarayı, 1755 Lizbon Depremi'nin ardından Portekiz Kralı için bir konut olarak inşa edilmiştir. ⓘ

Kraliçe Maria II Ulusal Tiyatrosu 1842 yılında inşa edilmiştir. ⓘ

Lizbon'da yüzyıllarca süren hareketsizliğin ardından 1911 yılında şehir, eski kolejleri ve şehrin diğer üniversite dışı yüksek öğrenim okullarını (Escola Politécnica - şimdiki Faculdade de Ciências gibi) reformdan geçirerek üniversitesini yeniden kurmuştur. Bugün şehirde iki devlet üniversitesi (Lizbon Üniversitesi ve Lizbon Yeni Üniversitesi), bir devlet üniversitesi enstitüsü (ISCTE - Lizbon Üniversitesi Enstitüsü) ve bir politeknik enstitüsü (IPL - Instituto Politécnico de Lisboa) bulunmaktadır. ⓘ

İkinci Dünya Savaşı sırasında Lizbon, Avrupa'nın çok az sayıdaki tarafsız, açık Atlantik limanlarından biri, ABD'ye giden mülteciler için önemli bir geçit ve casuslar için bir sığınaktı. Lizbon üzerinden 100,000'den fazla mülteci Nazi Almanya'sından kaçmayı başardı. ⓘ

Estado Novo rejimi (1926-1974) sırasında Lizbon, ülkenin diğer bölgeleri pahasına genişletilerek milliyetçi ve anıtsal projelerle sonuçlandı. Yeni konut ve kamu binaları inşa edildi; Belem bölgesi 1940 Portekiz Sergisi için değiştirilirken, çevre boyunca artan nüfusu barındıracak yeni semtler ortaya çıktı. Tagus üzerindeki köprünün açılışı nehrin her iki yakası arasında hızlı bir bağlantı kurulmasını sağladı. ⓘ

Lizbon 20. yüzyılda üç devrime sahne olmuştur. Bunlardan ilki olan 5 Ekim 1910 devrimi Portekiz monarşisinin sonunu getirmiş ve son derece istikrarsız ve yozlaşmış Portekiz Birinci Cumhuriyeti'ni kurmuştur. 6 Haziran 1926 devrimi birinci cumhuriyeti sona erdirmiş ve Estado Novo'yu ya da Portekiz İkinci Cumhuriyeti'ni iktidar rejimi olarak sağlam bir şekilde kurmuştur. ⓘ

Çağdaş

Avrupa Birliği'nin anayasal temelini oluşturan Lizbon Antlaşması 2007 yılında Jerónimos Manastırı'nda imzalanmıştır. ⓘ

Portekiz'de 25 Nisan 1974 tarihinde gerçekleşen Karanfil Devrimi, sağcı Estado Novo rejimine son vermiş ve ülkeyi bugünkü Portekiz Üçüncü Cumhuriyeti haline getirmiştir. ⓘ

1990'larda birçok bölge yenilenmiş ve tarihi mahallelerde bu bölgeleri modernleştirmek için projeler oluşturulmuştur; örneğin, mimari ve patrimonyal binalar yenilenmiş, Tagus'un kuzey kenarı eğlence ve konut kullanımı için yeniden tasarlanmıştır, Vasco da Gama Köprüsü inşa edildi ve belediyenin doğu kısmı, Lizbon'a büyük zenginlik getirecek ve Lizbon'un simge yapılarının çoğunun inşa edilmesine neden olacak Vasco da Gama'nın Hindistan'a yaptığı deniz yolculuğunun 500. yıldönümü anısına Expo '98 için yeniden tasarlandı. ⓘ

1988 yılında tarihi Chiado bölgesinde çıkan bir yangın 18. yüzyıldan kalma Pombaline tarzı birçok binanın yok olmasına neden olmuştur. Bir dizi restorasyon çalışması bölgeyi eski haline getirmiş ve yüksek ölçekli bir alışveriş bölgesi haline getirmiştir. ⓘ

Lizbon Gündemi, Mart 2000'de Lizbon'da imzalanan ve AB ekonomisini yeniden canlandırmaya yönelik tedbirleri içeren bir Avrupa Birliği anlaşmasıdır. Ekim 2007'de Lizbon, yeni bir AB yönetişim modeli konusunda anlaşmaya varılan 2007 AB Zirvesi'ne ev sahipliği yaptı. Bunun sonucunda ortaya çıkan Lizbon Antlaşması 13 Aralık 2007 tarihinde imzalanmış ve 1 Aralık 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. ⓘ

Lizbon birçok uluslararası etkinlik ve programa ev sahipliği yapmıştır. Lizbon 1994 yılında Avrupa Kültür Başkenti olmuştur. 3 Kasım 2005 tarihinde Lizbon MTV Avrupa Müzik Ödülleri'ne ev sahipliği yapmıştır. 7 Temmuz 2007'de Lizbon, Luz Stadyumu'nda tüm dünyadan milyonlarca insanın canlı olarak izlediği "Dünyanın Yeni 7 Harikası" seçiminin törenini düzenledi. Lizbon her iki yılda bir dünyanın en büyük festivallerinden biri olan Rock in Rio Lisboa Müzik Festivali'ne ev sahipliği yapmaktadır. Lizbon, NATO üyesi ülkelerin Devlet Başkanları ve Hükümet Başkanları için İttifak faaliyetlerini değerlendirmek ve stratejik yön vermek için periyodik bir fırsat olarak kabul edilen bir zirve toplantısı olan NATO zirvesine (19-20 Kasım 2010) ev sahipliği yapmıştır. Şehir, Web Zirvesi'ne ev sahipliği yapmakta ve Yedi Artı Grubu'nun (G7+) merkez ofisi konumundadır. 2018 yılında ilk kez Eurovision Şarkı Yarışması'na ve Michelin Galası'na ev sahipliği yapmıştır. 11 Temmuz 2018 tarihinde Ağa Han, Rua Marquês de Fronteira'da bulunan Henrique de Mendonça Sarayı'nı resmi olarak küresel Nizari Müslüman İmamlığı'nın Divanı veya merkezi olarak seçti. ⓘ

Coğrafya

Lizbon'un 24 freguesiasının (şehrin idari bölümleri) bölgelere göre gruplandırılmış haritası:

  Tarihi Merkez

  Batı Lizbon

  Lizbon Merkez

  Doğu Lizbon

  Kuzey Lizbon ⓘ

Fiziksel coğrafya

Lizbon'un batısında Portekiz Rivierası ve Tagus Nehri'nin güneyinde Setúbal Yarımadası ile birlikte Lizbon metropolitan alanının görünümü. ⓘ

Lizbon şu adreste yer almaktadır 38°42′49.75″N 9°8′21.79″WTagus Nehri'nin ağzında yer alır ve bir anakara Avrupa ülkesinin en batıdaki başkentidir. ⓘ

Lizbon'un en batısında, Avrupa'nın en büyüklerinden biri olan ve belediyenin %10'unu kaplayan 10 km² (4 sq mi) büyüklüğünde bir kent parkı olan Monsanto Orman Parkı yer almaktadır. ⓘ

Şehir 100,05 km² (39 sq mi)'lik bir alanı kaplar ve çoğu büyük şehirden farklı olarak şehir sınırları belediyenin sınırları ile çakışır. Genel olarak Büyük Lizbon (Portekizce: Grande Lisboa) olarak bilinen Lizbon kentsel alanının şehirleşmiş bölgesinin geri kalanı, Tagus Nehri'nin kuzey kıyısında idari olarak tanımlanmış birkaç şehir ve belediyeyi içerir. Daha büyük Lizbon metropolitan alanı güneydeki Setúbal Yarımadası'nı da kapsamaktadır. ⓘ

İklim

Lizbon'da kışları ılık ve yağışlı, yazları ise sıcak ve kurak geçen Akdeniz iklimi (Köppen: Csa) görülmektedir. Yıllık ortalama sıcaklık 17,4 °C (63,3 °F), gündüz 21,3 °C (70,3 °F) ve gece 13,5 °C'dir (56,3 °F). ⓘ

En soğuk ay olan Ocak'ta gündüz en yüksek sıcaklık 11 ila 19 °C (52 ila 66 °F), gece en düşük sıcaklık 3 ila 13 °C (37 ila 55 °F) arasında değişir ve ortalama deniz sıcaklığı 16 °C'dir (61 °F). En sıcak ay olan Ağustos'ta gündüz en yüksek sıcaklık genellikle 25 ila 32 °C (77 ila 90 °F), gece en düşük sıcaklık 14 ila 20 °C (57 ila 68 °F) arasında değişir ve ortalama deniz sıcaklığı 20 °C (68 °F) civarındadır. ⓘ

Lizbon, Avrupa başkentleri arasında en ılık kışlara sahip olanlar arasında yer alır ve en soğuk ayda ortalama 8,3 °C (46,9 °F) ve en sıcak ayda 18,6 °C (65,5 °F) ile tüm büyük Avrupa şehirleri arasında en ılıman kış gecelerine sahiptir. Lizbon'da şimdiye kadar kaydedilen en soğuk sıcaklık Şubat 1956'da -1,2 °C (30 °F) olmuştur. Lizbon'da şimdiye kadar kaydedilen en yüksek sıcaklık 4 Ağustos 2018 tarihinde 44,0 °C (111,2 °F) olmuştur. ⓘ

Şehir, Aralık ayında günde ortalama 4,6 saat ve Temmuz ayında günde ortalama 11,4 saat olmak üzere yılda yaklaşık 2.806 saat güneş ışığına sahiptir, ancak gün süresi göz ardı edildiğinde Ağustos ayı aslında en güneşli aydır ve doğrudan güneş ışığının yere çarpma olasılığı %80'in üzerindedir. ⓘ

Lizbon yılda yaklaşık 750 mm (30 inç) yağış almaktadır. Kasım ve Aralık en yağışlı aylardır ve yıllık toplam yağışın üçte birini oluşturur. Temmuz ve Ağustos ayları ise en kurak aylardır. ⓘ

Lizbon için iklim verileri (rakım: 77 m.a.s.l., denizden ~1km, haritada konum) ⓘ
Ay	Jan	Şubat	Mar	Nisan	Mayıs	Haziran	Temmuz	Ağustos	Eylül	Ekim	Kasım	Aralık	Yıl
Rekor yüksek °C (°F)	22.6 (72.7)	24.8 (76.6)	29.4 (84.9)	32.2 (90.0)	34.8 (94.6)	41.5 (106.7)	40.6 (105.1)	44.0 (111.2)	41.4 (106.5)	32.6 (90.7)	25.3 (77.5)	23.2 (73.8)	44.0 (111.2)
Ortalama yüksek °C (°F)	14.8 (58.6)	16.2 (61.2)	18.8 (65.8)	19.8 (67.6)	22.1 (71.8)	25.7 (78.3)	27.9 (82.2)	28.3 (82.9)	26.5 (79.7)	22.5 (72.5)	18.2 (64.8)	15.3 (59.5)	21.3 (70.4)
Günlük ortalama °C (°F)	11.6 (52.9)	12.7 (54.9)	14.9 (58.8)	15.9 (60.6)	18.0 (64.4)	21.2 (70.2)	23.1 (73.6)	23.5 (74.3)	22.1 (71.8)	18.8 (65.8)	15.0 (59.0)	12.4 (54.3)	17.4 (63.4)
Ortalama düşük °C (°F)	8.3 (46.9)	9.1 (48.4)	11.0 (51.8)	11.9 (53.4)	13.9 (57.0)	16.6 (61.9)	18.2 (64.8)	18.6 (65.5)	17.6 (63.7)	15.1 (59.2)	11.8 (53.2)	9.4 (48.9)	13.5 (56.2)
Rekor düşük °C (°F)	1.0 (33.8)	−1.2 (29.8)	0.2 (32.4)	5.5 (41.9)	6.8 (44.2)	10.4 (50.7)	14.1 (57.4)	14.7 (58.5)	12.1 (53.8)	9.2 (48.6)	4.3 (39.7)	2.1 (35.8)	−1.2 (29.8)
Ortalama yağış mm (inç)	99.9 (3.93)	84.9 (3.34)	53.2 (2.09)	68.1 (2.68)	53.6 (2.11)	15.9 (0.63)	4.2 (0.17)	6.2 (0.24)	32.9 (1.30)	100.8 (3.97)	127.6 (5.02)	126.7 (4.99)	774 (30.47)
Ortalama yağışlı günler (≥ 0,1 mm)	15.0	15.0	13.0	12.0	8.0	5.0	2.0	2.0	6.0	11.0	14.0	14.0	117
Ortalama aylık güneş ışığı saatleri	142.6	156.6	207.7	234.0	291.4	303.0	353.4	344.1	261.0	213.9	156.0	142.6	2,806.3
Kaynak: Ortalama yağış günleri ve güneş ışığı saatleri verileri için Instituto de Meteorologia, Hong Kong Gözlemevi

Lizbon Avrupa’nın en sıcak başkentlerinden birisidir. Lizbon'da tipik bir Akdeniz iklimi görülür. İlkbahar ve yaz ayları genellikle güneşlidir. En yüksek sıcaklık 35 ile 40 °C, en düşük sıcaklık 15 ile 20 °C arasındadır. Sonbahar ve kış mevsimleri genellikle yağmurlu ve rüzgârlıdır ancak güneşli günlere de rastlanır. Sıcaklık nadiren 5 °C’nin altına düşer. Bu mevsimlerin ortalama sıcaklığı 10 °C civarındadır. Kar yağışı ise Lizbon'da çok nadir görünen bir yağış şeklidir. Ortalama olarak yılda 3.300 güneşli saat ve 100 yağmurlu gün vardır. Lizbon Gulf Stream’den oldukça etkilenmektedir. ⓘ

Lizbon iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	22,6	24,8	29,4	32,2	34,8	41,5	40,6	44,0	41,4	32,6	25,3	23,2	44,0
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	14,8	16,2	18,8	19,8	22,1	25,7	27,9	28,3	26,5	22,5	18,2	15,3	21,3
Ortalama sıcaklık (°C)	11,6	12,7	14,9	15,9	18,0	21,2	23,1	23,5	22,1	18,8	15,0	12,4	17,4
Ortalama en düşük sıcaklık (°C)	8,3	9,1	11,0	11,9	13,9	16,6	18,2	18,6	17,6	15,1	11,8	9,4	13,5
En düşük sıcaklık (°C)	1,0	−1,2	0,2	5,5	6,8	10,4	14,1	14,7	12,1	9,2	4,3	2,1	−1,2
Ortalama yağış (mm)	99,9	84,9	53,2	68,1	53,6	15,9	4,2	6,2	32,9	100,8	127,6	126,7	774
Kaynak: Portekiz Meteoroloji Enstitüsü

Sivil mahalleler

Lizbon Belediyesi Kasım 2012'ye kadar 53 freguesias (sivil mahalle) içermekteydi. Yeni bir yasa ("Lei n.º 56/2012") freguesias sayısını aşağıdaki 24'e düşürmüştür:

• Ajuda
• Alcântara
• Alvalade
• Areeiro
• Arroios
• Avenidas Novas
• Beato
• Belém
• Benfica
• Campo de Ourique
• Campolide
• Carnide
• Estrela
• Lumiar
• Marvila
• Misericórdia
• Olivais
• Parque das Nações
• Penha de França
• Santa Clara
• Santa Maria Maior
• Santo António
• São Domingos de Benfica
• São Vicente ⓘ

Mahalleler

Tagus Nehri'nden Lizbon'un sahil bölgelerinin kısmi görünümü.

Yerel olarak, Lizbon sakinleri Lizbon'un mekanlarını genellikle tarihi Bairros de Lisboa (mahalleler) terimleriyle ifade edebilirler. Bu toplulukların açıkça tanımlanmış sınırları yoktur ve Bairro Alto, Alfama, Chiado ve benzerlerinde örneklendiği gibi ortak bir tarihi kültüre, benzer yaşam standartlarına ve tanımlanabilir mimari simge yapılara sahip olan şehrin farklı mahallelerini temsil eder. ⓘ

Alcântara

Lizbon Limanı'ndan Alcântara. ⓘ

Bugün oldukça merkezi bir konumda olmasına rağmen, bir zamanlar Lizbon'un sadece bir banliyösüydü ve çoğunlukla çiftliklerden ve saraylarıyla birlikte soyluların kır mülklerinden oluşuyordu. 16. yüzyılda burada soyluların tekneleriyle gezinti yaptıkları bir dere vardı. 19. yüzyılın sonlarında Alcântara, birçok küçük fabrika ve deponun bulunduğu popüler bir sanayi bölgesi haline gelmiştir. ⓘ

1990'ların başında Alcântara, bar ve diskoteklerin sayısı nedeniyle gençlerin ilgisini çekmeye başlamıştır. Bunun başlıca nedeni, çoğunlukla ticari binalardan oluşan ve gürültü üreten gece hayatına (çevresindeki konut topluluklarına tampon görevi gören) bariyer görevi gören dış alanıydı. Bu arada, bu alanlardan bazıları soylulaşmaya başlamış, nehir manzarasından ve merkezi konumundan yararlanan çatı katı inşaatlarını ve yeni daireleri kendine çekmiştir. ⓘ

Alcântara'nın nehir kıyısı gece kulüpleri ve barlarıyla bilinmektedir. Kulüp ve barların çoğu dönüştürülmüş rıhtım depolarında yer aldığı için bölge genellikle docas (rıhtım) olarak bilinmektedir. ⓘ

Alfama

Alfama, S. Vicente de Fora, S. Engrácia ve S. Estêvão kiliseleri ve arkasında Tagus nehri. ⓘ

Lizbon'un en eski bölgesi olan bu bölge, São Jorge Kalesi'nden Tagus Nehri'ne kadar uzanan güney yamacına yayılmaktadır. Arapça Al-hamma'dan türetilen ismi çeşmeler veya hamamlar anlamına gelmektedir. İslam'ın İberya'yı işgali sırasında Alfama, şehrin en büyük bölümünü oluşturuyor ve batıda Baixa mahallesine kadar uzanıyordu. Alfama'da giderek artan bir şekilde balıkçılar ve yoksullar yaşamaya başlamıştır: yoksul bir mahalle olarak ünü günümüzde de devam etmektedir. 1755 Lizbon depremi başkent genelinde büyük hasara yol açarken, Alfama dar sokaklardan ve küçük meydanlardan oluşan kompakt labirenti sayesinde çok az hasarla atlatılmıştır. ⓘ

Sahildeki Praça do Comércio da dahil olmak üzere São Jorge Kalesi'nden görünüm ⓘ

Fado barları, restoranlar ve alt katlarında küçük dükkanlar bulunan evlerin yer aldığı karma kullanımlı binalardan oluşan tarihi bir mahalledir. Modernleşme eğilimleri bölgeyi canlandırmıştır: yeni binalar inşa edilirken eski evler yeniden kullanılmış veya yeniden modellenmiştir. Tipik Portekiz melankolik müzik tarzı olan Fado, bölgedeki restoranlarda yaygındır (ancak zorunlu değildir). ⓘ

Mouraria

Mouraria ya da Mağribi mahallesi, eski binalarının çoğu 1930'lar ve 1970'ler arasında Estado Novo tarafından yıkılmış olmasına rağmen Lizbon'un en geleneksel mahallelerinden biridir. Adını, Lizbon'un yeniden fethinden sonra kalan Müslümanların şehrin bu kısmına hapsedilmesinden almaktadır. Buna karşılık Yahudiler de "Judiarias" adı verilen üç mahalleye hapsedilmiştir. ⓘ

Bucaklar

Lizbon belediyesi 4 mahallede (Por.: Bairro) toplanmış 53 bucaktan (Por.: freguesia) oluşur. ⓘ

Ajuda (2.º Bairro) Alcântara (2.º Bairro) Alto do Pina (4.º Bairro) Alvalade (3.º Bairro) Ameixoeira (3.º Bairro) Anjos (1.º Bairro) Beato (4.º Bairro) Benfica (3.º Bairro) Campo Grande (3.º Bairro) Campolide (3.º Bairro) Carnide (3.º Bairro) Castelo (1.º Bairro) Charneca (3.º Bairro) Coração de Jesus (1.º Bairro) Encarnação (1.º Bairro) Graça (1.º Bairro) Lapa (2.º Bairro) Lumiar (3.º Bairro)

Madalena (1.º Bairro) Mártires (1.º Bairro) Marvila (4.º Bairro) Mercês (Lizbon) (1.º Bairro) Nossa Senhora de Fátima (3.º Bairro) Pena (1.º Bairro) Penha de França (4.º Bairro) Prazeres (2.º Bairro) Sacramento (1.º Bairro) Santa Catarina (1.º Bairro) Santa Engrácia (1.º Bairro) Santa Isabel (2.º Bairro) Santa Justa (1.º Bairro) Santa Maria de Belém (2.º Bairro) Santa Maria dos Olivais (4.º Bairro) Santiago (1.º Bairro) Santo Condestável (2.º Bairro) Santo Estêvão (1.º Bairro)

Santos-o-Velho (2.º Bairro) São Cristóvão e São Lourenço (1.º Bairro) São Domingos de Benfica (3.º Bairro) São Francisco Xavier (2.º Bairro) São João (4.º Bairro) São João de Brito (3.º Bairro) São João de Deus (4.º Bairro) São Jorge de Arroios (4.º Bairro) São José (1.º Bairro) São Mamede (1.º Bairro) São Miguel (1.º Bairro) São Nicolau (1.º Bairro) São Paulo (1.º Bairro) São Sebastião da Pedreira (3.º Bairro) São Vicente de Fora (1.º Bairro) Sé (1.º Bairro) Socorro (1.º Bairro) ⓘ

Bairro Alto ve Baixa Pombalina'yı çevreleyen Cadaval Dükü Meydanı. ⓘ

Bairro Alto (Portekizce'de üst mahalle) Lizbon'un merkezinde konut, alışveriş ve eğlence bölgesi olarak işlev gören bir alandır; Portekiz başkentinin gece hayatının merkezidir, hipster gençleri ve çeşitli müzik alt kültürlerinin üyelerini kendine çeker. Lizbon'un punk, gay, metal, goth, hip hop ve reggae sahneleri, kendilerine hitap eden birçok kulüp ve barla Bairro'da bir yuva bulmaktadır. Bairro Alto'daki kalabalık, modern Portekiz toplumunun geniş bir kesitini temsil eden çok kültürlü bir insan karışımıdır, birçoğu eğlence arayan ve ana akımın dışındaki çeşitli müzik türlerinin hayranlarıdır, Portekiz'in ulusal müziği olan Fado, yeni gece hayatının ortasında hala varlığını sürdürmektedir. ⓘ

Baixa

Şehrin kalbi Baixa veya şehir merkezidir; Pombaline Baixa, esas olarak 1755 Lizbon depreminden sonra inşa edilen zarif bir bölgedir ve adını, Portekiz I. Joseph'in (1750-1777) bakanı ve Portekiz Aydınlanması sırasında önemli bir figür olan hayırsever Sebastião José de Carvalho e Melo, 1. Pombal Markisi'nden almaktadır. Pombal, 1755 felaketinin ardından Lizbon'un yeniden inşasında başı çekmiş, şehrin inşasına katı koşullar ve kurallar getirmiş ve depremden önce bölgeyi karakterize eden organik sokak planını bugünkü ızgara düzenine dönüştürmüştür. Sonuç olarak, Pombaline Baixa depreme dayanıklı inşaatın ilk örneklerinden biridir. Mimari modeller, depremi simüle etmek için etraflarında askerler yürütülerek test edilmiştir. Pombaline yapılarının önemli özellikleri arasında, deprem kuvvetlerini dağıtmayı amaçlayan simetrik bir ahşap kafes çerçeve olan Pombaline kafesi ve yangınların yayılmasını engellemek için çatı ahşaplarından daha yüksek inşa edilen teras arası duvarlar yer almaktadır.

Praça do Comércio, Rua Augusta Kemeri ile birlikte, Lizbon Baixa'da. ⓘ

Beato

Beato'daki Teatro Ibérico'nun cephesi ⓘ

Beato bölgesi son yıllarda yaşadığı yeni kültürel dinamiklerle öne çıkmaktadır. İmalat bölgeleri ve nehir kenarındaki rıhtımlarda yer alan sanayi tesisleri, çağdaş sanat galerileri, ikonik barlar ve sokaklarda kaynayan gurme restoranlar için tercih edilen yerlerdir. Bu gerçeklik ulusal basının da gözünden kaçmadı ve Visão, TimeOut ya da Jornal de Negócios, Ulusal Azulejo Müzesi ya da Palacio do Grilo gibi hazineleri saklayan bu mahalleyi çoktan fark etti. ⓘ

Belém

Belém, Portekizli büyük kaşiflerin birçoğunun keşif yolculuklarına çıktıkları yer olarak ünlüdür. Özellikle Vasco da Gama'nın 1497 yılında Hindistan'a ve Pedro Álvares Cabral'ın 1499 yılında Brezilya'ya gitmek üzere yola çıktığı yerdir. Aynı zamanda eski bir kraliyet ikametgahıdır ve şu anda Portekiz Cumhurbaşkanı tarafından kullanılan eski bir kraliyet ikametgahı olan 17. - 18. yüzyıl Belém Sarayı ile 1802'de başlanan ancak hiçbir zaman tamamlanamayan Ajuda Sarayı'na ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Belem'in belki de en ünlü özelliği, Lizbon'un turizm kurulu tarafından görüntüsü çok kullanılan kulesi Torre de Belem'dir. Kule, Dom Manuel I (1515-1520) döneminin sonlarında limanın girişini korumak için müstahkem bir deniz feneri olarak inşa edilmiştir. Tagus Nehri'nin sağ tarafında, etrafı sularla çevrili küçük bir ada üzerinde yer alıyordu. Belem'in diğer önemli tarihi yapısı, Belem Kulesi'nin kısmen savunmak için inşa edildiği Mosteiro dos Jerónimos'tur (Jerónimos Manastırı). Belém'in en önemli modern özelliği 1940 yılında Portekiz Dünya Fuarı için inşa edilen Padrão dos Descobrimentos'tur (Keşifler Anıtı). Belem'in kalbinde Praça do Império yer almaktadır: İkinci Dünya Savaşı sırasında düzenlenmiş olan büyük bir çeşmenin ortasındaki bahçeler. Bahçelerin batısında Centro Cultural de Belém yer almaktadır. Belém, Lizbon'un en çok ziyaret edilen bölgelerinden biridir. Burada Belenenses'in evi olan Estádio do Restelo yer almaktadır.

Belém'deki Padrão dos Descobrimentos'un tepesinden Jerónimos Manastırı ve Praça do Império (İmparatorluk Meydanı) manzarası. ⓘ

Chiado

Portekiz dilinin en büyük şairi olarak kabul edilen Luís de Camões'in Chiado'daki anıtı. ⓘ

Chiado, özellikle Rua do Carmo ve Rua Garrett'te yoğunlaşan eski ve modern ticari kuruluşların bir arada bulunduğu geleneksel bir alışveriş bölgesidir. Yerli halkın yanı sıra turistler de Chiado'yu kitap, giysi ve çömlek satın almak ve bir fincan kahve içmek için ziyaret etmektedir. Chiado'nun en ünlü kafesi, müşterileri arasında şair Fernando Pessoa'nın da bulunduğu A Brasileira'dır. Chiado aynı zamanda opera da dahil olmak üzere birçok müze ve tiyatronun bulunduğu önemli bir kültür bölgesidir. Chiado'daki birçok bina 1988 yılında ülkeyi derinden sarsan bir yangında yok olmuştur. Ünlü mimar Siza Vieira tarafından koordine edilen ve 10 yıldan fazla süren bir yenileme projesi sayesinde, yangından etkilenen bölge şimdi neredeyse tamamen iyileşmiştir. ⓘ

Süslü, 18. yüzyıl sonu Estrela Bazilikası bu bölgenin ana cazibe merkezidir. Büyük kubbeli kilise, o zamanlar Lizbon'un batı kesiminde yer alan bir tepenin üzerinde yer almaktadır ve çok uzaklardan görülebilmektedir. Stil olarak Mafra Ulusal Sarayı'nınkine benzer, geç barok ve neoklasik. Ön cephesinde ikiz çan kuleleri vardır ve aziz heykelleri ile bazı alegorik figürler yer almaktadır. Portekiz parlamentosunun merkezi ve Portekiz Başbakanı ile Portekiz Cumhuriyeti Meclis Başkanı'nın resmi konutları olan São Bento Sarayı bu bölgededir. Ayrıca ailelerin gözdesi olan Estrela Parkı da bu bölgededir. Egzotik bitkiler ve ağaçlar, bir ördek göleti, çeşitli heykeller, bir çocuk oyun alanı ve açık hava sineması, pazarlar ve müzik festivalleri de dahil olmak üzere yıl boyunca devam eden birçok kültürel etkinlik bulunmaktadır. ⓘ

Parque das Nações

Parque das Nações bölgesi ilk olarak Lizbon Dünya Fuarı için inşa edilmiştir. ⓘ

Parque das Nações (Uluslar Parkı) Lizbon'un en yeni bölgesidir; Expo'98 olarak da bilinen 1998 Lizbon Dünya Sergisi'ne ev sahipliği yapmak üzere bir kentsel yenileme programından ortaya çıkmıştır. Bölge, Parque das Nações'e fütüristik bir görünüm kazandıran büyük değişikliklere uğramıştır. Bunun uzun süreli mirası olarak bölge, şehir için bir başka ticari ve üst düzey konut alanı haline gelmiştir. ⓘ

Bölgenin merkezinde, Lizbon'un tren, otobüs, taksi ve metro için ana ulaşım merkezlerinden biri olan Gare do Oriente (Orient tren istasyonu) yer almaktadır. Gotik mimariden esinlenen cam ve çelik sütunları, tüm yapıya görsel bir cazibe katmaktadır (özellikle güneş ışığında veya geceleri aydınlatıldığında). İspanya'nın Valensiya kentinden mimar Santiago Calatrava tarafından tasarlanmıştır. Parque das Nações caddenin karşısında yer almaktadır. ⓘ

Bölge, yeni binalar, restoranlar, bahçeler, Casino Lizbon, FIL binası (Uluslararası Sergi ve Fuar), Camões Tiyatrosu ve dünyanın ikinci en büyüğü olan Oceanário de Lisboa (Lizbon Okyanus Akvaryumu) ile yaya dostudur. Bölgedeki Altice Arena, Lizbon'un "her işin ustası" performans arenası haline gelmiştir. 20,000 kişilik kapasitesi ile konserlerden basketbol turnuvalarına kadar pek çok etkinliğe ev sahipliği yapmıştır. ⓘ

Politika

Lizbon Belediye Binası, Lizbon'un belediye yönetiminin merkezi. ⓘ

Lizbon belediye meclisinin mevcut bileşimi (2021-2025):
  PSD / CDS / A / MPT / PPM (7)
  PS / L (7)
  CDU (2)
  BE (1) ⓘ

Carlos Moedas, 2021 yerel seçimlerinin ardından 18 Ekim 2021 tarihinde Lizbon'un 78. ve mevcut Belediye Başkanı olarak göreve başladı. ⓘ

Yerel seçim sonuçları 1976-2021

Lizbon belediye binası için yapılan yerel seçimlerin özeti, 1976-2021

Seçim	PCP	PS	PSD	CDS	PPM	UDP	APU	CDU	BE	CR	İK	PAN	IL	CH	O/I*	Katılım ⓘ
1976	20.7	35.5	15.2	19.0	0.4	-	-	-	-	-	-	-	-	-	9.1	66.5
1979	-	23.4	46.7			2.2	25.1	-	-	-	-	-	-	-	2.7	75.6
1982	-	27.0	41.3			0.8	26.7	-	-	-	-	-	-	-	4.3	72.2
1985	-	18.0	44.8	-	5.1	1.5	27.5	-	-	-	-	-	-	-	3.2	58.7
1989	-	49.1	42.1			-	-	w.PS	-	-	-	-	-	-	8.9	54.8
1993	-	56.7	26.4	7.8	-	-	-	w.PS	-	-	-	-	-	-	9.3	53.5
1997	-	51.9	39.3		-	-	-	w.PS	-	-	-	-	-	-	8.8	48.3
2001	-	41.7	42.0	7.6	w.PSD	-	-	w.PS	3.8	-	-	-	-	-	4.9	55.0
2005	-	26.6	42.4	5.9	-	-	-	11.4	7.9	-	-	-	-	-	5.9	52.7
2007	-	29.5	15.7	3.7	0.4	-	-	9.5	6.8	16.7	10.2	-	-	-	7.8	37.4
2009	-	44.0	38.7			-	-	8.1	4.6	-	-	-	-	-	4.7	53.4
2013	-	50.9	22.4		1.2	-	-	9.9	4.6	-	-	2.3	-	-	8.7	45.1
2017	-	42.0	11.2	20.6		-	-	9.6	7.1	-	-	3.0	-	-	6.5	51.2
2021	-	33.3	34.3			-	-	10.5	6.2	-	-	2.7	4.2	4.4	4.4	50.9
*O/I: Diğer partiler ve Geçersiz/Boş oylar.
Kaynak: Comissão Nacional de Eleições

Kültür

Ulusal Fayton Müzesi, dünyanın en büyük kraliyet faytonları koleksiyonuna sahiptir ve Lizbon'un en çok ziyaret edilen kurumlarından biridir ⓘ

Ulusal Antik Sanat Müzesi dünyanın en büyük sanat koleksiyonlarından birine sahiptir ⓘ

Lizbon şehri mimari açıdan oldukça zengindir; Romanesk, Gotik, Manueline, Barok, Modern ve Postmodern yapılar Lizbon'un her yerinde görülebilir. Şehir ayrıca, özellikle üst bölgelerde ana caddeler boyunca tarihi bulvarlar ve anıtlarla kesişmektedir; bunlar arasında Avenida da Liberdade (Özgürlük Bulvarı), Avenida Fontes Pereira de Melo, Avenida Almirante Reis ve Avenida da República (Cumhuriyet Bulvarı) dikkat çekmektedir. ⓘ

Lizbon, dünyanın dört bir yanından çok sayıda önemli müze ve sanat koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Dünyanın en büyük sanat koleksiyonlarından birine sahip olan Ulusal Antik Sanat Müzesi ve dünyanın en büyük kraliyet arabaları ve at arabaları koleksiyonuna sahip olan Ulusal At Arabası Müzesi, şehirde en çok ziyaret edilen iki müzedir. Diğer önemli ulusal müzeler arasında Ulusal Arkeoloji Müzesi, Lizbon Müzesi, Ulusal Azulejo Müzesi, Ulusal Çağdaş Sanat Müzesi ve Ulusal Doğa Tarihi ve Bilim Müzesi sayılabilir. ⓘ

Belém Kulesi, Lizbon'un ve Portekiz'in en ünlü ve ziyaret edilen simge yapılarından biridir. ⓘ

Öne çıkan özel müze ve galeriler arasında, dünyanın en büyük özel antika ve sanat koleksiyonlarından birine ev sahipliği yapan Gulbenkian Müzesi (dünyanın en zengin vakıflarından biri olan Calouste Gulbenkian Vakfı tarafından işletilmektedir), Portekizli milyarder Joe Berardo'nun özel koleksiyonuna ev sahipliği yapan Berardo Koleksiyon Müzesi, Sanat, Mimarlık ve Teknoloji Müzesi ve Doğu Müzesi bulunmaktadır. Diğer popüler müzeler arasında Elektrik Müzesi, Ephemeral Müzesi, Museu da Água ve Museu Benfica sayılabilir. ⓘ

Lizbon'un Opera Binası, Teatro Nacional de São Carlos, özellikle sonbahar ve kış aylarında nispeten aktif bir kültürel gündeme ev sahipliği yapmaktadır. Diğer önemli tiyatro ve müzik evleri Centro Cultural de Belém, Teatro Nacional D. Maria II, Gulbenkian Vakfı ve Teatro Camões'dir. ⓘ

Kral İsa Anıtı (Cristo-Rei) Tagus Nehri'nin güney kıyısında, Almada'da yer almaktadır. Rio de Janeiro'daki Corcovado anıtına benzeyen bu anıt, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Portekiz'in savaşın dehşetinden ve yıkımından kurtulduğu için bir şükran anıtı olarak inşa edilmiştir.

Calouste Gulbenkian Vakfı dünyanın en zengin vakıflarından biridir ve Gulbenkian Müzesi bünyesinde dünyanın en büyük özel antika ve sanat koleksiyonlarından birine ev sahipliği yapmaktadır.

13 Haziran Lizbon'da şehrin azizi Lizbonlu Anthony (Portekizce: Santo António) onuruna kutlanan bir bayramdır. Padovalı Aziz Anthony olarak da bilinen Aziz Anthony, Portekizli zengin bir bohemdi ve fakirlere vaaz verdiği bir hayatın ardından kanonlaştırılarak Kilise Doktoru ilan edildi. Lizbon'un koruyucu azizi, kalıntıları Sé Katedrali'nde bulunan Saragossa'lı Aziz Vincent olmasına rağmen, bu azizle ilgili herhangi bir festival düzenlenmemektedir. ⓘ

Parque Florestal de Monsanto'dan (Monsanto Orman Parkı) sonra şehrin en büyük ikinci parkı olan Eduardo VII Parkı, kış bahçesindeki (Portekizce: Estufa Fria) subtropikal ve tropikal bitkilerin kalıcı koleksiyonunu da içeren birçok çiçekli bitki ve yeşil alanla ana cadde (Avenida da Liberdade) boyunca uzanmaktadır. Orijinal adı Parque da Liberdade olan parkın adı 1903 yılında Lizbon'u ziyaret eden Edward VII onuruna değiştirilmiştir. ⓘ

Rossio Meydanı, arka planda Kraliçe Maria II Ulusal Tiyatrosu ile ⓘ

Lizbon her yıl Lizbon Gey ve Lezbiyen Film Festivali, Lisboarte, DocLisboa - Lizbon Uluslararası Belgesel Film Festivali, Festival Internacional de Máscaras e Comediantes, Lisboa Mágica - Sokak Büyüsü Dünya Festivali, Monstra - Animasyon Film Festivali, Lizbon Kitap Fuarı, Peixe em Lisboa - Lizbon Balık ve Lezzetleri ve daha birçok festivale ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Lizbon'da UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenen iki alan bulunmaktadır: Belém Kulesi ve Jerónimos Manastırı. Ayrıca, 1994 yılında Lizbon Avrupa Kültür Başkenti olmuş ve 1998 yılında Expo '98'i (1998 Lizbon Dünya Sergisi) düzenlemiştir. ⓘ

Lizbon aynı zamanda Lizbon Mimarlık Trienali, Moda Lisboa (Fashion Lisbon), ExperimentaDesign - Tasarım Bienali ve LuzBoa - Işık Bienali'ne de ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Ayrıca mozaik Portekiz kaldırımı (Calçada Portuguesa) 1800'lü yılların ortalarında Lizbon'da doğmuştur. Bu sanat o zamandan beri Portekizce konuşulan dünyanın geri kalanına yayılmıştır. Şehir, neredeyse tüm yürüyüş yollarının ve hatta birçok sokağın bu tarzda oluşturulduğu ve korunduğu, tekniğin en geniş örneklerinden biri olmaya devam ediyor. ⓘ

Şehir, 13 Mayıs 2017 tarihinde Kiev'de Salvador Sobral'ın "Amar pelos dois" şarkısıyla kazandığı zaferin ardından Mayıs 2018'de Eurovision Şarkı Yarışması'nın 63'üncüsüne ev sahipliği yapmıştır. ⓘ

Lizbon’un merkezinde Rua Augusta. ⓘ

Baixa adı verilen şehir merkezi, 2004 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi' nde yer almak üzere önerilmiştir. Baixa, 1755 yılında şehrin büyük kısmını yıkan depremden sonra planlanarak inşa edilmiştir ve meydanlar ile bezenmiş, dik kesişen bir cadde ve sokak ağına sahiptir. Baixa‘nın doğusunda Lizbon’un kurulduğu yedi tepeden birinin üzerinde São Jorge Kalesi ve Lizbon Katedrali yer alır. İlin en eski mahallesi, Tejo Nehri’nin yakınındaki Alfama’dır. Bu mahalle tarih boyunca süregelen depremlerin çoğundan, fazla yara almadan kurtulmuştur. ⓘ

Diğer görülmeye değer yerler arasında Praça do Comércio (Ticaret Meydanı) ve yakınlarındaki, güzel ön cephesiyle tanınan Nossa Senhora da Conceição Velha Kilisesi, Rossio Meydanı, Restauradores Meydanı, Elevador de Santa Justa (1900’lü yıllarda Baixa ve Bairro Alto’yu birbirine bağlamak için kurulan Neogotik tarzdaki asansör), Jerónimos Manastırı, Belém Kulesi, Padrão dos Descobrimentos (Keşifler Anıtı) ve Carmo Rahibe Manastırı sayılabilir. ⓘ

Restauradores Meydanı ⓘ

Lizbon Okyanus Akvaryumu ⓘ

Demografi

2021'de en büyük yabancı yerleşik grupları ⓘ
Uyruk	Nüfus
Brezilya	19,465
Fransa	8,514
İtalya	8,401
Nepal	8,199
Çin	6,190
Bangladeş	5,951
İspanya	4,921
Birleşik Krallık	4,768
Almanya	4,519
Hindistan	4,114
Angola	2,604
Hollanda	2,221
Cabo Verde	2,214
Romanya	1,949
Birleşik Devletler	1,771
Ukrayna	1,446
Gine-Bissau	1,305
İsveç	1,128
Pakistan	1,168
Belçika	1,163

Şehrin tarihi nüfusu MS 1300 yılında 35.000 civarındaydı. MS 1400'de 60,000'e ve MS 1500'de 70,000'e yükselmiştir. 1528 ve 1590 yılları arasında nüfus 70.000'den 120.000'e çıkmıştır. MS 1600'de nüfus yaklaşık 150.000, MS 1700'de ise neredeyse 200.000 olmuştur. ⓘ

Lizbon metropolitan alanı iki NUTS III (Avrupa istatistiksel alt bölümleri) içermektedir: Tagus Nehri'nin kuzey kıyısı boyunca uzanan Grande Lisboa (Büyük Lizbon) ve güney kıyısı boyunca uzanan Península de Setúbal (Setúbal Yarımadası). Bu iki alt bölüm Região de Lisboa'yı (Lizbon Bölgesi) oluşturmaktadır. Şehrin nüfus yoğunluğu kilometre kare başına 6.458 kişidir (16.730/q mi). ⓘ

Lizbon'un idari merkezinde sadece 100,05 km²'lik bir alanda 544.851 kişi yaşamaktadır. Başkentin çevresinde bulunan idari olarak tanımlanmış şehirler aslında Lizbon'un metropolitan çevresinin bir parçasıdır. Kentsel alan 2.666.000 kişilik bir nüfusa sahiptir ve Avrupa Birliği'ndeki en büyük on birinci kentsel alandır. Lizbon metropolünün (metropoliten alan) tamamı yaklaşık 3 milyon nüfusa sahiptir. Resmi hükümet verilerine göre, Lizbon metropolitan alanı 3,643,876 nüfusa sahiptir. Diğer kaynaklar da benzer bir sayı göstermektedir, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'ne göre - 2,797,612 kişi; Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal İşler Departmanı'na göre - 2,890,000; Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat'a göre - 2,839,908; Brookings Enstitüsü'ne göre 2,968,600 nüfusa sahiptir. ⓘ

Tarihsel nüfus ⓘ

Yıl Pop. ±% 43 30,000 —     900 100,000 +233.3% 1552 200,000 +100.0% 1598 150,000 −25.0% 1720 185,000 +23.3% 1755 180,000 −2.7% 1756 165,000 −8.3% 1801 203,999 +23.6% 1806 250,000 +22.5% 1849 174,668 −30.1% 1864 190,311 +9.0% 1878 240,740 +26.5% 1890 300,964 +25.0%	Yıl Pop. ±% 1900 351,210 +16.7% 1911 431,738 +22.9% 1920 484,664 +12.3% 1930 591,939 +22.1% 1940 694,389 +17.3% 1950 783,226 +12.8% 1960 802,230 +2.4% 1970 769,044 −4.1% 1981 807,937 +5.1% 1991 663,394 −17.9% 2001 564,657 −14.9% 2011 552,700 −2.1% 2021 544,851 −1.4%
Kaynak: INE

Ekonomi

Avenida da Liberdade, Avrupa'nın en pahalı alışveriş caddelerinden biridir ve lüks mal alışverişi için popüler bir yer olarak ünlüdür. ⓘ

Lizbon bölgesi Portekiz'in en zengin bölgesidir ve Avrupa Birliği'nin kişi başına düşen GSYİH ortalamasının oldukça üzerindedir - Portekiz GSYİH'sinin %45'ini üretmektedir. Lizbon'un ekonomisi öncelikle üçüncül sektöre dayanmaktadır. Portekiz'de faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerin merkezlerinin çoğu Grande Lisboa Alt Bölgesinde, özellikle de Oeiras belediyesinde yoğunlaşmıştır. Lizbon metropolitan alanı, özellikle Tagus nehrinin güney kıyısı (Rio Tejo) olmak üzere yoğun bir şekilde sanayileşmiştir. ⓘ

Lizbon, dünyanın en büyük teknoloji etkinliği olan Web Summit'e ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Lizbon Limanı Avrupa'nın en işlek limanlarından biridir. ⓘ

Lizbon bölgesi hızla büyümekte olup, her yıl için hesaplanan kişi başına düşen GSYİH (SAGP) aşağıdaki gibidir: €22,745 (2004) - €23,816 (2005) - €25,200 (2006) - €26,100 (2007). Lizbon metropolitan alanının GSYİH'si 110.4 milyar $ ve kişi başına 32,434 $'dır. ⓘ

Ülkenin başlıca limanı olan ve İber Yarımadası'ndaki en büyük ve en sofistike bölgesel pazarlardan birine sahip olan Lizbon ve yoğun nüfuslu çevresi aynı zamanda önemli bir finans merkezi ve dinamik bir teknoloji merkezi olarak gelişmektedir. Örneğin AutoEuropa gibi otomobil üreticileri banliyölerde fabrikalar kurmuştur. ⓘ

Lizbon, Portekiz'in en büyük ve en gelişmiş kitlesel medya sektörüne sahiptir ve önde gelen televizyon ağları ve radyo istasyonlarından büyük gazetelere kadar birçok ilgili şirkete ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Amsterdam, Brüksel ve Paris borsalarıyla birlikte pan-Avrupa Euronext sisteminin bir parçası olan Euronext Lizbon borsası, 2007 yılından bu yana New York Borsası ile birleşerek çok uluslu NYSE Euronext borsalar grubunu oluşturmaktadır. ⓘ

Tagus'un hemen karşısında bulunan rafineriler, tekstil fabrikaları, tersaneler ve balıkçılık nedeniyle Lizbon sanayisi petrol alanında çok büyük sektörlere sahiptir. ⓘ

Portekiz'in borç krizinden ve AB-IMF kurtarma planından önce, 2010'un on yılı için Lizbon'un yeni bir havaalanı, yeni bir köprü, Lizbon Metrosu'nun 30 km (18. 64 mil) genişletilmesi, yeni bir havaalanı inşa edilmesi de dahil olmak üzere devlet tarafından finanse edilen birçok yatırım alması bekleniyordu. 64 mil) genişletilmesi, bir mega-hastane (veya merkezi hastane) inşası, Madrid, Porto, Vigo ve Avrupa'nın geri kalanını birleştirecek iki TGV hattının oluşturulması, şehrin ana kısmının restorasyonu (Marquês de Pombal kavşağı ile Terreiro do Paço arası), çok sayıda bisiklet yolunun oluşturulması ve çeşitli tesislerin modernizasyonu ve yenilenmesi. ⓘ

Lizbon, yaşam tarzı dergisi Monocle'a göre 2021 yılında dünyanın en "yaşanabilir 7. şehri" olmuştur. ⓘ

Turizm de önemli bir sektördür; 2018 tarihli bir rapora göre kente yılda ortalama 4,5 milyon turist gelmektedir. Sadece otel gelirleri 2017'de 714,8 milyon Avro'ya ulaşarak 2016'ya kıyasla %18,7'lik bir artış göstermiştir. ⓘ

Lisboa "Dünyanın Önde Gelen Şehir Destinasyonu ve Dünyanın Önde Gelen Şehir Tatili Destinasyonu 2018" seçilmiştir. ⓘ

Vasco da Gama Alışveriş Merkezi, Ulusal Park içerisinde. ⓘ

Ulaşım

Metro

Lizbon Metrosu Portekiz'in en eski ve en büyük metro sistemidir. ⓘ

Lizbon Metrosu şehir merkezini yukarı ve doğu bölgelerine bağlamakta ve ayrıca Amadora ve Loures gibi Lizbon metropolitan alanının bir parçası olan bazı banliyölere de ulaşmaktadır. Şehirde dolaşmanın en hızlı yoludur ve diğer ulaşım türleriyle çok sayıda aktarma istasyonu sağlar. Lizbon Havalimanı istasyonundan şehir merkezine gitmek yaklaşık 25 dakika sürebilir. Lizbon Metrosu 2019 yılında yaklaşık 173 milyon yolcuya (ve günlük 475.000 yolcuya) hizmet vermiştir. 2018 itibariyle Lizbon Metrosu, ayrı renklerle (mavi, sarı, yeşil ve kırmızı) tanımlanan dört hattan ve toplam uzunluğu 44,2 km olan 56 istasyondan oluşmaktadır. En son Yeşil Hattın dairesel bir hatta dönüştürülmesi ve iki istasyonun daha (Santos ve Estrela) oluşturulması olmak üzere çeşitli genişletme projeleri önerilmiştir. ⓘ

Tramvaylar

Lizbon’da bulunan sarı tramvaylar turistler için en popüler ve vazgeçilmez toplu ulaşımlardan biridir. Bu tramvaylar Lizbon’un dar sokaklarını birbirine bağlamaktadır. Şehri birbirine bağlayan 28, 25, 15, 12 ve 18 numaralı tramvaylar mevcuttur. 28 numaralı tramvay hattında yapılan bir gezinti Lizbon’u görmenin yollarından biridir. Yolculuk Rossio yakınındaki Martim Moniz’de başlar, tepelere doğru döne döne çıkarak eski Alfama mahallesine ulaşır, sonra Basílica da Estrela ‘dan geçerek aşağıya doğru Avrupa’nın en eski şehir planlama ürünü olan Baixa ‘nın caddelerine gelir. Buradan Bairro Alto ‘nun alt kısımlarından geçerek son durak olan Prazeres ‘e gelinir. ⓘ

Lizbon Katedrali ve Santo António Kilisesi'nin yanından geçen bir Lizbon tramvayı. ⓘ

Lizbon'daki geleneksel toplu taşıma araçlarından biri de tramvaydır. 1901 yılında tanıtılan elektrikli tramvaylar ilk olarak ABD'den ithal edilmiş ve americanos olarak adlandırılmıştır. En eski tramvaylar halen Museu da Carris'de (Toplu Taşıma Müzesi) görülebilir. Modern Hat 15 dışında, Lizbon tramvay sisteminde hala yirminci yüzyılın başlarından kalma bir tasarıma sahip küçük (dört tekerlekli) araçlar kullanılmaktadır. Bu ayırt edici sarı tramvaylar modern Lizbon'un turistik simgelerinden biridir ve boyutları şehrin merkezindeki dik tepelere ve dar sokaklara çok uygundur. ⓘ

Trenler

Gare do Oriente tren istasyonu, Santiago Calatrava tarafından tasarlanmıştır. ⓘ

Lizbon'dan hareket eden dört banliyö tren hattı bulunmaktadır: Sintra, Azambuja, Cascais ve Sado hatları (CP - Comboios de Portugal tarafından işletilmektedir) ve Setúbal'a giden beşinci bir hat (Fertagus tarafından işletilmektedir), Tagus nehrini 25 de Abril Köprüsü üzerinden geçmektedir. Başlıca tren istasyonları Santa Apolónia, Rossio, Gare do Oriente, Entrecampos ve Cais do Sodré'dir. ⓘ

Otobüsler

Lizbon içindeki yerel otobüs servisi Carris tarafından işletilmektedir. ⓘ

Şehirden (Lizbon dışındaki şehirleri birbirine bağlayan ve bu şehirleri Lizbon'a bağlayan) başka banliyö otobüs hizmetleri de vardır: Vimeca, Rodoviária de Lisboa, Transportes Sul do Tejo, Boa Viagem, Barraqueiro, şehirdeki farklı terminallerden çalışan başlıca otobüslerdir. ⓘ

Lizbon, banliyölerine ve Portekiz'in tamamına geniş bir otoyol ağı ile bağlıdır. Şehrin etrafında üç dairesel otoyol vardır; 2ª Circular, IC17 (CRIL) ve A9 (CREL). ⓘ

Köprüler ve feribotlar

25 de Abril Köprüsü, Tagus Nehri'ni Alcântara'dan Almada'ya geçmektedir. ⓘ

Şehir, Tagus'un uzak yakasına iki önemli köprü ile bağlanmaktadır:

• 6 Ağustos 1966 tarihinde (Ponte Salazar olarak) açılışı yapılan ve daha sonra Karanfil Devrimi'nin gerçekleştiği tarihe atfen ismi değiştirilen 25 de Abril Köprüsü, Avrupa'nın en uzun asma köprüsüdür.
• Mayıs 1998'de açılan Vasco da Gama Köprüsü ise 17,2 km (10,7 mil) ile Avrupa'nın en uzun köprüsüdür. ⓘ

Tagus Nehri üzerinde üçüncü bir köprünün temelleri atılmıştır, ancak Portekiz ve tüm Avrupa'daki ekonomik kriz nedeniyle projenin tamamı ertelenmiştir. ⓘ

Nehri geçmenin bir başka yolu da feribota binmektir. Transtejo & Soflusa adlı işletmeci, şehrin farklı noktalarından seferler düzenlemektedir: Transtejo markası altında Cacilhas, Seixal, Montijo, Porto Brandão ve Trafaria'ya ve Soflusa markası altında Barreiro'ya. ⓘ

Hava yolculuğu

Humberto Delgado Havalimanı şehir sınırları içerisinde yer almaktadır. TAP Portugal'ın merkezi ve aktarma merkezi olmasının yanı sıra Easyjet, Azores Airlines, Ryanair, EuroAtlantic Airways, White Airways ve Hi Fly için de bir aktarma merkezidir. İkinci bir havalimanı önerilmiş ancak Portekiz ve Avrupa'daki ekonomik kriz ve yeni bir havalimanına ihtiyaç olup olmadığı konusundaki uzun tartışmalar nedeniyle proje askıya alınmıştır. Ancak son öneri Montijo'daki askeri hava üssünün sivil bir havaalanı ile değiştirilmesidir. Böylece Lizbon'un iki havaalanı olacak: kuzeydeki mevcut havaalanı ve şehrin güneyinde yeni bir havaalanı. ⓘ

Şehir merkezinin 20 km batısında, Cascais'te bulunan Cascais Havaalanı ticari iç hat uçuşları sunmaktadır. ⓘ

Bisiklet

Covid-19 pandemisinin ardından Lizbon'da bisiklet kullanımında önemli bir artış yaşandı ve mevcut Gira bisiklet kiralama sisteminin 2021 yazına kadar 600 bisikletten 1.500'e çıkarılması planlanıyor. Bu bisikletlerin çoğu Lizbon'un tepeleriyle başa çıkabilmek için elektrikli olacak. Şehir ayrıca bisiklet yolları ağını da genişletecektir. ⓘ

Toplu taşıma istatistikleri

Lizbon'da insanların toplu taşıma ile işe gidip gelirken, örneğin hafta içi bir günde harcadıkları ortalama süre 59 dakikadır. Toplu taşıma sürücülerinin %11,5'i her gün 2 saatten fazla yolculuk yapmaktadır. İnsanların toplu taşıma için bir durakta veya istasyonda beklediği ortalama süre 14 dakika iken, binicilerin %23,1'i her gün ortalama 20 dakikadan fazla beklemektedir. İnsanların toplu taşıma ile tek bir yolculukta kat ettikleri ortalama mesafe 6 km iken, %10'u tek yönde 12 km'den fazla seyahat etmektedir. ⓘ

Eğitim

Lizbon Yeni Üniversitesi'nin rektörlük binası ve ana kampüsü. ⓘ

Uluslararası okullar

Büyük Lizbon bölgesinde, özellikle gurbetçiler ve yabancı uyruklular arasında popüler bir bölge olan Portekiz Rivierası'nda, Carlucci American International School of Lisbon (Portekiz'deki tek Amerikan okulu), Saint Julian's School (İngiliz), Saint Dominic's International School (İngiliz), Deutsche Schule Lissabon (Alman), Instituto Español Giner de los Ríos (İspanyol) ve Lycée Français Charles Lepierre (Fransız) gibi çok sayıda uluslararası okul bulunmaktadır. ⓘ

Yüksek öğrenim

Lizbon Üniversitesi'ne ait olan Instituto Superior Técnico, Alameda D. Afonso Henriques'te yer almaktadır. ⓘ

Şehirde üç devlet üniversitesi ve bir üniversite enstitüsü bulunmaktadır. Portekiz'in en büyük üniversitesi olan Lizbon Üniversitesi, 2013 yılında Lizbon Teknik Üniversitesi ve Lizbon Klasik Üniversitesi'nin (Lizbon Üniversitesi olarak biliniyordu) birleşmesiyle oluşturulmuştur. 1973'te kurulan Lizbon Yeni Üniversitesi, Lizbon'daki bir diğer devlet üniversitesidir ve ekonomi ve yönetim fakültesi olan Nova İşletme ve Ekonomi Okulu (Nova SBE) ile uluslararası alanda tanınmaktadır. Üçüncü devlet üniversitesi ise Universidade Aberta'dır. Ayrıca, tüm akademik disiplinlerde derece veren bir üniversite enstitüsü olan ISCTE - Lizbon Üniversite Enstitüsü (1972'de kurulmuştur) bulunmaktadır. ⓘ

Başlıca özel yükseköğretim kurumları arasında hukuk ve yönetim odaklı Portekiz Katolik Üniversitesi'nin yanı sıra Lusíada Üniversitesi, Universidade Lusófona ve Universidade Autónoma de Lisboa yer almaktadır. ⓘ

Lizbon'da yükseköğretime kayıtlı toplam öğrenci sayısı 2007-2008 öğretim yılında 125.867 olup, bu öğrencilerin 81.507'si Lizbon'daki kamu kurumlarında öğrenim görmektedir. ⓘ

Assembleia da República ⓘ

Şehirde birçok özel ve devlet okulu bulunur. Büyük Lizbon bölgesinde ayrıca Saint Julian's School, Carlucci American International School of Lisbon, St Dominic's School, Deutsche Schule Lissabon ve Lycée Français Charles Lepierre gibi birçok uluslararası okul da bulunmaktadır. ⓘ

Kütüphaneler

Lizbon, 3 milyondan fazla kitap ve el yazmasına sahip Portekiz ulusal kütüphanesi Biblioteca Nacional de Portugal'a ev sahipliği yapmaktadır. Kütüphane, orijinal bir Gutenberg İncili ve Erasmus, Christophe Platin ve Aldus Manutius'un orijinal kitapları gibi bazı nadir kitap ve el yazmalarına sahiptir. Ulusal arşiv Torre do Tombo, 600 yılı aşkın geçmişiyle dünyanın en önemli arşivlerinden ve Portekiz'in en eski aktif kurumlarından biridir. Diğerlerinin yanı sıra Arquivo Histórico Ultramarino ve Arquivo Histórico Militar da bulunmaktadır. ⓘ

Spor

S.L. Benfica'ya ev sahipliği yapan Estádio da Luz (üstte) ve Sporting CP'ye ev sahipliği yapan Estádio do Alvalade (altta).

Lizbon spor alanında uzun bir geleneğe sahiptir. UEFA Euro 2004 şampiyonasının finali de dahil olmak üzere birçok maça ev sahipliği yapmıştır. Şehir ayrıca 2001 IAAF Dünya Salon Şampiyonası ve 1983 ve 1992 Avrupa Eskrim Şampiyonası finallerinin yanı sıra 2003 Dünya Erkekler Hentbol Şampiyonası ve 2008 Avrupa Judo Şampiyonası'na da ev sahipliği yapmıştır. Lizbon 2006'dan 2008'e kadar Dakar Rallisi'nin başlangıç noktası olmuştur. Şehir 2014 ve 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi finallerine ev sahipliği yapmıştır. Şehir 2008 ve 2016 yıllarında Avrupa Triatlon Şampiyonası'na ev sahipliği yapmıştır. Lizbon'un Volvo Okyanus Yarışı'nda bir ayağı bulunmaktadır. ⓘ

Futbol

Şehir, Portekiz'in en yüksek ligi olan Primeira Liga'da mücadele eden üç futbol kulübüne ev sahipliği yapmaktadır. Genelde sadece Benfica olarak bilinen Sport Lisboa e Benfica, iki Avrupa Kupasına ek olarak 37 lig şampiyonluğu kazanmıştır. Lizbon'un en başarılı ikinci kulübü, 19 lig şampiyonluğu ve UEFA Kupa Galipleri Kupası kazanan Sporting Clube de Portugal'dır (genellikle Sporting olarak bilinir ve aynı adı taşıyan diğer takımlarla karışıklığı önlemek için yurtdışında genellikle Sporting Lisbon olarak anılır). Belém semtinde bulunan üçüncü bir kulüp olan C.F. Os Belenenses (genellikle Belenenses veya Belenenses Lisbon) sadece bir lig şampiyonluğu kazanmıştır. Lizbon'daki diğer büyük kulüpler arasında Atlético, Casa Pia ve Oriental bulunmaktadır. ⓘ

Lizbon'da UEFA dördüncü kategori iki stadyum bulunmaktadır; Benfica'nın 65.000'den fazla kapasiteli Estádio da Luz (Işık Stadyumu) ve Sporting'in 50.000'den fazla kapasiteli Estádio José Alvalade. Estádio da Luz hem 2014 hem de 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Finaline ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca Belenenses'in Estádio do Restelo'su da 30.000'in üzerinde kapasiteye sahiptir. Yakındaki Oeiras'ta bulunan Estádio Nacional 37.000 kapasiteye sahiptir ve şehirde daha büyük stadyumlar inşa edilene kadar sadece Portekiz'in uluslararası futbol maçları ve kupa finalleri için kullanılmıştır. 1967 Avrupa Kupası Finali'ne ev sahipliği yapmıştır. ⓘ

Benfica'nın stadyumu ⓘ

Lizbon’da en popüler spor futboldur. Şehrin başlıca kulüpleri arasında UEFA’nın 5 yıldızlı statlar listesinde bulunan 65.000 kişilik Işık Stadyumu ile SL Benfica bulunur. Benfica UEFA Şampiyonlar Ligi’ni iki kez kazanmış ve yedi kere finalde oynamıştır. Kulübün ünlü oyuncuları arasında 1960’larda Eusebio, günümüzde de Rui Costa, Nuno Gomes ve Simão Sabrosa sayılabilir. ⓘ

Sporting CP, şehrin diğer bir futbol takımıdır. Bu takım da 52.000 kişilik ve yine UEFA’nın 5 yıldızlı statlar listesinde bulunan José Alvalade Stadyumu’nda oynamaktadır. Sporting Lizbon bir kez UEFA Kupa Galipleri Kupası’nı kazanmış ve bir kez de UEFA Kupası’nda final oynamıştır. ⓘ

Her yıl Mart ayında halkın yoğun katılımı olan ve Dünya çapındaki bu tür organizasyonlarda en çok kişinin toplandığı koşulardan olan Yarı Maraton düzenlenir. ⓘ

Ayrıca, 2006 yılından beri Dakar Rallisi'nin başlangıcı Lizbon'dan yapılmaktadır. ⓘ

Diğer spor dalları

Basketbol, futsal, hentbol, tekerlekli hokey, rugby birliği ve voleybol gibi diğer sporlar da popülerdir; sonuncusunun ulusal stadyumu Lizbon'dadır. Lizbon'da atletizmden yelkenciliğe, golften dağ bisikletine kadar çok sayıda spor tesisi bulunmaktadır. Lisboa ve Troia golf sahaları Lizbon'da bulunan çok sayıda muhteşem golf sahasından ikisidir. Şehir her Mart ayında Lizbon Yarı Maratonu'na, Eylül ayında ise Portekiz Yarı Maratonu'na ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Uluslararası ilişkiler

İkiz şehirler - kardeş şehirler

Lizbon'un toplam 22 tane kardeş şehri var:

• Zagreb, Hırvatistan, 1977
• Madrid, İspanya 1979
• Rio de Janeiro, Brezilya 1980
• Maputo, Mozambik
• Makao, Çin
• Praia, Yeşil Burun Adaları
• São Tomé, São Tomé ve Príncipe
• Bissau, Gine-Bissau
• Malacca, Malezya, 1984
• Rabat, Fas
• Luanda, Angola
• Brasília, Brezilya
• Cacheu, Gine-Bissau
• Budapeşte, Macaristan, 1992
• Guimarães, Portekiz
• Salvador, Bahia, Brezilya
• Lefkoşa, Kıbrıs
• Atina, Yunanistan
• Buenos Aires, Arjantin
• Paris, Fransa
• San Francisco, Amerika Birleşik Devletleri
• São Paulo, Brezilya ⓘ

İşbirliği anlaşmaları

Lizbon'un ek işbirliği anlaşmaları bulunmaktadır:

• Cezayir, Cezayir (1988)
• Asunción, Paraguay (2014)
• Bangkok, Tayland (2016)
• Pekin, Çin (2007)
• Beytüllahim, Filistin (1995)
• Buenos Aires, Arjantin (1992)
• Curitiba, Brezilya (2005)
• Haimen, Çin (2011)
• Kiev, Ukrayna (2000)
• Miami, Amerika Birleşik Devletleri (1987)
• Montevideo, Uruguay (1993)
• Panaji, Hindistan (1989)
• Paris, Fransa (1998)
• Qingdao, Çin (2010)
• Santa Catarina, Cape Verde (1997)
• Sofya, Bulgaristan (2001)
• Toronto, Kanada (1987)
• Tunus, Tunus (1993)
• Zagreb, Hırvatistan (1977) ⓘ

Kuruluşlara üyelik

12 Ekim 1982'den itibaren Lizbon, İbero-Amerikan Başkentler Birliği'nin bir parçasıdır. ⓘ

28 Haziran 1985'ten itibaren Lizbon, Angola, Brezilya, Cape Verde, Çin, Doğu Timor, Gine-Bissau, Mozambik, Portekiz ve São Tomé ve Príncipe'den 22 diğer şehirle birlikte Portekiz Dili Başkentleri Birliği'nin bir parçasıdır. ⓘ

Sıcaklık ve Yağış durumu

Aylar	Ock	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Auğ	Eyl	Ekm	Kas	Arl ⓘ
ort yük ısı °C	14	16	18	19	22	26	28	29	27	22	17	15
ort düşük ısı °C	8	9	11	14	14	16	18	18	17	15	12	10
yağış toplamı Santimetre	9,8	6,1	4,46	5,4	5,19	0,9	0,52	0,64	2,75	9,56	9,88	10,85

Kaynak: msn weather Lizbon için ortalamalar

ⓘ

Tejo Nehri üzerindeki Vasco da Gama Köprüsü ⓘ

Büyük Lizbon

Her büyük şehirde olduğu gibi, Lizbon da birçok uydu kent ile çevrelenmiştir. Lizbon’a her gün çevresindeki yerleşim birimlerinden yaklaşık bir milyon insanın giriş yaptığı tahmin edilmektedir. Gece hayatının en yoğun olduğu yerler Cascais ve Estoril’dir. Sintra’da saraylar ve tarihî yerler bulunur. Lizbon’un etrafındaki diğer belediyeler arasında Amadora, Oeiras, Odivelas, Loures, Vila Franca de Xira ve Tejo Nehri halicinin güney yakasında bulunan Almada, Barreiro ve Seixal sayılabilir. ⓘ

Turizm

Alfama: Tarihî tepe

Tarihi 12. yüzyıla kadar dayanan eski Alfama mahallesi Lizbon’un mücevherlerinden biri sayılır. Mahalle, barındırdığı Arap ve Romalı unsurlar nedeniyle geçmişte yolculuk hissi uyandırır. Mahallenin adı hamam anlamına gelen Arapça el hamma sözcüğünden gelmektedir. Oldukça dar ve dik olan sokaklarında hüzünlü melodileriyle geleneksel Portekiz müziği fadonun duyulabileceği birçok lokanta ve bar bulunur. Mahallenin yukarısında hem mahallenin hem de Tejo Nehri’nin tamamı bütün güzelliğiyle gözler önüne serilmektedir. ⓘ

Lizbon Tramvayı ⓘ

Belém: Yaşayan Manueline dönemi mimarisi

15 numaralı tramvay hattı, Tejo Nehri boyunca batıya doğru tarihî Belém mahallesine ulaşır. Bu mahallede en ilgi çeken yapı Jeronimos Manastırı’dır. İnşası sırasında her yıl 70 kg. altına mal olmuş, yapımı baharat ticaretiyle finanse edilmiştir. Keşiflerle gelen etkilenmenin Gotik ve Rönesans tarzlarıyla karışmasından oluşan Manuelin dönemi mimarinin tipik bir örneğidir. 1501 yılında başlanan inşaat 70 yılda bitirilmiştir. Mahallede ayrıca ilgi çekici olan Torre de Belém (Belém Kulesi) de bulunmaktadır. ⓘ

Bairro Alto: Gece hayatı

Bairro Alto (Yukarı Mahalle) Lizbon’un merkezî yerlerinden biridir. Yerleşim, alışveriş ve eğlence bölgesi olarak kullanılır. Günümüzde Portekiz başkentinin gece kalbinin attığı yerdir ve Lizbon gençliğinin uğrak noktasıdır. Lizbon'un Punk, Gay, Metal, Goth, Hip Hop ve Reggae tarzlarındaki barları ve kulüpleri bu mahallede yer alır. Portekiz’in ulusal müziği fado da gece hayatının bir parçasıdır. ⓘ

Lizbon: Füniküler ulaşım

Lizbon’daki ulaşım birçok şehirden daha etkileyicidir. Bunun başlıca nedenlerinden birisi şehrin coğrafyasıdır. Yedi tepe üzerine kurulmuş olan Lizbon’da yüzyılı aşkındır kullanılan tramvayların yanı sıra üç adet füniküler de oldukça ilgi çekmektedir. Bunlar Elevador da Glória, Elevador da Bica ve Elevador da Lavra ‘dır. İçlerinde en dikkat çekici olanı ise Bairro Alto ‘nun hemen aşağısındaki şık mahallelerden geçen Elevador da Bica ‘dır. Carris biletleri fünikülerlerde de geçerlidir. ⓘ

Galeri

• 

  Belem Kulesi

• 
• 

  Eduardo Setimo Parkı

• 

  Lizbon Limanı

• 

  25 Nisan Köprüsü

• 

  Lizbon Ulusal Tiyatrosu

• 

  Àguas Livres Su Kemeri

• 

  Restauradores Anıtı

• 

  Carmo Harabeleri

• 
• 
• 

  Lizbon Limanı

• 

  Truinfo Takı

• 

  Lizbon Millet Meclisi

• 

  Vasco da Gama Kulesi

• 

  Doğu Garı

• 
• 
• 

  São Gabriel Kulesi

• 

  Doğu Garı

• 

  Doğu Garı ⓘ