Sekhmet

bilgipedi.com.tr sitesinden
Sekhmet

Sekhmet Antik Mısır mitolojisinde savaş, yıkım ve mutlak gücün tanrıçasıdır. Aslan başlı veya bir aslan olarak tasvir edilir. Bir zamanlar Bastet'le özdeşleştirilirdi. Kırmızı Leydi ve terörün hanımı olarak anılmaktadır.

Bir efsaneye göre, Sekhmet Ra'nın emri üzerine Ra'ya eskiden inanıp şimdi inanmayanları tek tek yok edeceğine, tüm insan neslini yok etmeye çalışmıştır. Ama Sekhmet insan kanının tadını öyle sevmiştir ki önüne geleni öldürmüştür. Ra'nın rahipleri ve müritlerini bile. Ra çok geç kalmadan Nil Nehri'ni kırmızı bir tozla Nil'e kırmızı rengini verir, ancak bu bir büyüdür. Sekhmet onu kan zannedip içtiğinde büyü onu eski haline çevirir ve insan neslinin tükenmesine Ra engel olur.

Ayrıca Hathor'un ikinci kimliği olduğu sanılır,ölülerin iç organlarını korumada yardım eder, mumyalama işlemlerini organize eder, büyü gücü vardır. Hastalıkları iyileştirme gücü olduğundan sargıların tanrıçası olarak da bilinmektedir. Büyü gücü ve kötü niyetli insanlara ölüm verdiği için Selket'le de bütünleştirilir.

Antik Mısır Ankh Mısır Mitolojisi
Heliopolisli Sekiz tanrı/Ogdoad
Amon/Amunet | Huh/Hauhet | Kuk/Kauket | Nu/Naunet
Heliopolisli Dokuz tanrı/Ennead
Atum | Şu/Shu | Tefnut | Geb | Nuit/Nut | Ausare/Osiris | İsis/Aset | Set | Nebet Het/Neftis
Diğer Büyük Tanrı ve Tanrıçalar
Anubis | Apis | Aton | Bast | Djehuty | Hathor | Horus | Khepri | Khons | Ma'at | Min | Neith | Ptah | Ra | Sekhmet | Sobek | Wepwawet | Heryşaf
Sekhmet
Sekhmet.svg
Dişi aslan başlı Sekhmet ve başında güneş diski/güneş diski ve uraeus
Hiyerogliflerde isim<hiero>S42-Aa1:t-B1</hiero>
Büyük kült merkeziMemphis, Leontopolis
SembolGüneş diski, kırmızı keten, dişi aslan
EbeveynlerRa
KonsorsiyumPtah
YavrularNefertem

Sekhmet bir güneş tanrısıdır, bazen Ra'nın kızı olarak adlandırılır ve genellikle tanrıçalar Hathor ve Bastet ile ilişkilendirilir. Kendisini Wadjet ve kraliyetle ilişkilendiren Uraeus'u ve güneş diskini taşır.

Roller

Sekhmet, güneş tanrısı Ra'nın kızıydı ve Ra'nın gücünün intikamcı tezahürü olan Ra'nın Gözü olarak hareket eden tanrıçaların en önemlileri arasındaydı. Sekhmet'in ateş püskürttüğü söylenir ve çölün sıcak rüzgârları onun nefesine benzetilirdi. Ayrıca vebalara neden olduğuna inanılırdı (bunlar onun hizmetkârları ya da habercileri olarak adlandırılırdı), ancak hastalıkları önlemesi için de çağrılırdı.

Ra'nın yeryüzündeki egemenliğinin sonuyla ilgili bir efsanede Ra, kendisine karşı komplo kuran ölümlüleri yok etmesi için Sekhmet kılığındaki tanrıça Hathor'u gönderir. Efsaneye göre, Sekhmet'in kan tutkusu, neredeyse tüm insanlığı yok etmesine neden olan savaşın sonunda bastırılamamıştır. Ra onu durdurmak için kırmızı aşı boyası ya da hematitle boyanmış birayı kana benzeyecek şekilde dökmüştür. Birayı kan sanan kadın o kadar sarhoş olur ki katliamdan vazgeçer ve huzur içinde Ra'ya döner. Aynı efsane Kahire 86637 papirüsünün Şanslı ve Şanssız Günler Takvimi'nin öngörü metinlerinde de anlatılmıştır.

Bu hikâyenin diğer versiyonlarında Sekhmet bu aldatmacaya öfkelenir ve Mısır'ı terk ederek güneşin gücünü azaltır. Bu durum dünyanın gücünü ve güvenliğini tehdit ettiğinden, tanrı Thoth tarafından geri dönmeye ve güneşi tam ihtişamına kavuşturmaya ikna edilmiştir.

Sekhmet, tanrı Ptah'ın karısı ve oğlu Nefertum'un annesi olarak kabul edilirdi. Ayrıca aslan tanrısı Maahes'in de annesi olduğu söylenirdi. Ayrıca kedi tanrıça Bastet'in kız kardeşi olarak da kabul edilirdi.

Tapınma

Bu altın kült nesnesine aegis denir. Sekhmet'e adanmıştır ve onun güneşle ilgili özelliklerini vurgular. Walters Sanat Müzesi, Baltimore.

Mısırlılar, yılın başında düzenlenen yıllık bir festivalde, bir sarhoşluk festivalinde, tanrıçanın vahşiliğini yatıştırmak için dans edip müzik çalıyor ve neredeyse insanlığı yok ettiği zaman tanrıçanın gazabını durduran aşırı sarhoşluğu taklit etmek için ritüel olarak büyük miktarlarda şarap içiyorlardı. Bu, Nil'in yukarı akıntıdan gelen alüvyonlarla kan kırmızısı aktığı her yılın başındaki taşkın sırasında aşırı su baskınını önlemekle de ilgili olabilir.

2006 yılında Johns Hopkins Üniversitesi'nden arkeolog Betsy Bryan, Luksor'daki (Teb) Mut tapınağında yaptığı kazılarda festivalle ilgili bulgularını sunmuş ve rahibelere aşırı hizmet verildiğini ve bunun tapınak görevlileri tarafından bakılan rahibeler üzerindeki olumsuz etkilerini gösteren resimler sunmuştur. Festivale katılım, rahibeler ve halk da dahil olmak üzere büyüktü. Festivale on binlerce kişinin katıldığına dair tarihi kayıtlar mevcuttur. Bu bulgular Mut tapınağında elde edilmiştir, çünkü Teb daha büyük bir önem kazandığında Mut, Sekhmet'in bazı özelliklerini özümsemiştir. Luksor'daki bu tapınak kazılarında Firavun Hatşepsut tarafından yirmi yıllık saltanatının zirvesindeyken tapınağa inşa ettirilen bir "sarhoşluk sundurması" keşfedilmiştir.

Mısır'daki Yunan egemenliği sırasında, Yunanlıların Leontopolis adını verdikleri Delta bölgesindeki Taremu'da Sekhmet'e ait büyük bir tapınağa yardımcı bir tesis olan Maahes için bir tapınaktan söz edilmektedir.