Reichstag
| Reichstag ⓘ | |
|---|---|
 Frizde Alman halkına anlamına gelen Dem deutschen Volke ithafı görülebilir. | |
| Genel bilgiler | |
| Adres | Platz der Republik 1, 11011 Berlin |
| Kasaba veya şehir | Berlin |
| Ülke | Almanya |
| Koordinatlar | 52°31′07″N 13°22′34″E / 52.51861°N 13.37611°EKoordinatlar: 52°31′07″N 13°22′34″E / 52.51861°N 13.37611°E |
| Mevcut kiracılar | Federal Meclis |
| İnşaat başladı | 9 Haziran 1884 |
| Tamamlandı | 1894 |
| Yenilenmiş | 1961–1964, 1992–1999 |
| Yükseklik | 47 m (154 ft) |
| Teknik ayrıntılar | |
| Kat sayısı | 6 |
| Taban alanı | 61,166 m² |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar | Paul Wallot |
| Yenileme ekibi | |
| Mimar | Norman Foster |
Reichstag (Almanca: Reichstag, telaffuz [ˈʁaɪ̯çsˌtaːk] (
dinle); resmi olarak: Deutscher Bundestag - Almanca: Reichstagsgebäude okunuşu [ˈʁaɪ̯çstaːksɡəˌbɔɪ̯də] (dinle)) Berlin'de bulunan ve Almanya parlamentosunun alt kanadı olan Bundestag'a ev sahipliği yapan tarihi bir binadır. ⓘ
Alman İmparatorluğu'nun İmparatorluk Diyetine (Almanca: Reichstag) ev sahipliği yapmak üzere inşa edilmiştir. Bina, 1894 yılında açılmış ve 1933 yılına kadar Diet'e ev sahipliği yapmıştır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra bina kullanılmaz hale geldi; Alman Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu (Volkskammer) Doğu Berlin'deki Palast der Republik'te toplanırken, Federal Almanya Cumhuriyeti Parlamentosu (Bundestag) Bonn'daki Bundeshaus'ta toplandı. ⓘ
Harabe halindeki bina 1960'larda dış etkenlere karşı güvenli hale getirilmiş ve kısmen yenilenmiştir, ancak 3 Ekim 1990'da Almanya'nın yeniden birleşmesinden sonra mimar Norman Foster tarafından yeniden inşa edilene kadar tam bir restorasyon girişiminde bulunulmamıştır. Restorasyonun 1999 yılında tamamlanmasının ardından bina bir kez daha Alman parlamentosunun toplantı yeri haline gelmiştir: çağdaş Bundestag. ⓘ
Reichstag (Türkçe okunuşu: rayhstak) (Resmî adıyla Reichstagsgebäude; konuşma dilinde Bundestag), 1999'dan beri Alman Federal Meclisi'nin makamıdır. Yapı, Berlin'in Mitte ilçesinde, Platz der Republik'te (Cumhuriyet Meydanı) bulunur. ⓘ
Bina, mimar Paul Wallot tarafından 1884 ile 1894 yılları arasında Spree nehrinin kenarında, Tiergarten semtinde neo-rönesans tarzında inşa edilmiştir. Hem Alman İmparatorluğu, hem de Weimar Cumhuriyeti meclisleri de bu binada toplandı. ⓘ
1933 yılında meydana gelen Reichstag Yangınından ve İkinci Dünya Savaşı'nda oluşan ağır hasarın ardından, bina 1960'lı yıllara kadar atıl hâlde durdu. 1960'lı yıllarda Almanya Demokratik Cumhuriyeti döneminde bina tamir edilerek sergi ve özel etkinlikler için kullanıldı. ⓘ
1991 yılında binanın parlamento binası olarak kullanılması kararı alındı. 1995'ten 1999'a kadar İngiliz mimar Norman Foster tarafından baştan aşağı yeniden tasarlandı. ⓘ
Etimoloji
Reichstag terimi, bir meclisi ifade etmek için kullanıldığında, Kutsal Roma İmparatorluğu'na kadar uzanmaktadır. Bina, Weimar Cumhuriyeti Reichstag'ının yerini alan Alman İmparatorluğu Diet'i için inşa edilmiştir. Sonuncusu, 1933 yangınından sonra binayı terk eden (ve bir parlamento olarak hareket etmeyi bırakan) ve yerine Kroll Opera Binası'nı kullanan Nazi Almanyası'nın Reichstag'ı olacaktı; Reichstag terimi, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Alman parlamentoları tarafından kullanılmadı. Bugünkü kullanımda Reichstag (İmparatorluk Meclisi) kelimesi esas olarak binayı, Bundestag (Federal Meclis) kelimesi ise kurumu ifade etmektedir. ⓘ
Binanın tarihçesi
İmparatorluk ve Weimar Cumhuriyeti dönemleri
Binanın inşasına 1871'de Almanya'nın birleşmesinden çok sonra başlandı. Parlamento 1871'den başlayarak sonraki 23 yıl boyunca Königliche Porzellan-Manufaktur Berlin'in Leipziger Straße 4 adresindeki eski mülkünde toplandı. 1872 yılında yeni bir bina inşa etmek üzere 103 mimarın katıldığı bir mimari yarışma düzenlenmiş ve bu yarışmayı Ludwig Bohnstedt kazanmıştır. Plan, o zamanlar bir Polonya-Prusya aristokratı olan Athanasius Raczyński'nin sarayının bulunduğu Königsplatz'ı (bugünkü Platz der Republik) içeriyordu. Ne yazık ki bu mülk o sırada kullanılamaz durumdaydı. ⓘ
1882 yılında 200 mimarın katıldığı bir başka mimari yarışma daha düzenlendi. Bu kez kazanan Frankfurtlu mimar Paul Wallot, Neo-Barok projesinin uygulandığını görecekti. Wallot'un tasarımı için doğrudan model, 1876 Yüzüncü Yıl Sergisi'nin ana binası olan Philadelphia Memorial Hall idi. Wallot binanın ön cephesini imparatorluk gücünü simgeleyen taçlar ve kartallarla süsledi. Binanın dört köşe kulesi, birleşme sürecindeki dört Alman krallığını, Prusya, Bavyera, Saksonya ve Württemberg'i temsil ediyordu ve her bir krallığın hanedan armasının yanı sıra çeşitli Alman şehir devletlerini temsil eden daha küçük cihazlar da ana girişi çevreleyerek birleşme sürecini kutluyordu. Reichstag'ın dekoratif heykelleri, rölyefleri ve yazıtlarından bazıları heykeltıraş Otto Lessing'e aitti. ⓘ
29 Haziran 1884'te temel taşı nihayet I. Wilhelm tarafından Königsplatz'ın doğu tarafında atıldı. İnşaat 1894 yılında Philipp Holzmann A.G. tarafından tamamlanmadan önce, I. Wilhelm öldü (1888'de, Üç İmparator Yılı'nda). Halefi Wilhelm II, parlamenter demokrasiye büyükbabasından daha sarıklı bir bakış açısıyla yaklaştı. Orijinal bina, o dönemde bir mühendislik başarısı olarak kabul edilen çelik ve camdan orijinal bir kubbe inşa etmesiyle beğeni topladı. Ancak mimari tarzların karışımı yaygın eleştirilere neden oldu. ⓘ
1916 yılında binanın ana cephesinin üzerine, demokratik önemi nedeniyle yazıtın eklenmesini engellemeye çalışan Wilhelm II'nin hoşnutsuzluğuna neden olan ikonik Dem Deutschen Volke ("Alman Halkına") sözleri yerleştirildi. Birinci Dünya Savaşı sona erdikten ve Wilhelm tahttan çekildikten sonra, 1918'in devrimci günlerinde Philipp Scheidemann 9 Kasım'da Reichstag binasının balkonlarından birinden cumhuriyetin kuruluşunu ilan etti. Bina, Weimar Cumhuriyeti'nin (1919-1933) parlamentosunun merkezi olmaya devam etti ve hala Reichstag olarak adlandırılıyordu. İşçilerin haklarını kısıtlayan bir yasayı protesto etmeye çalıştıkları 13 Ocak 1920'deki Reichstag katliamında 42 kadar protestocu ölmüştür ve bu Alman tarihinin en kanlı gösterisidir. ⓘ
1870'li yıllara kadar çeşitli bölgelerde birçok bina Almanya Parlamentosu olarak hizmet verdiyse de doğan ihtiyaçtan dolayı 1882 yılında bir mimarlık yarışması düzenlendi. 189 aday arasından Frankfurt kökenli bir mimar olan Paul Wallot yarışmayı kazandı. 1884 yılında başlanan inşaat 1894 yılında tamamlandı. ⓘ
Nazi dönemi
_1970,_1569.jpg)
Reichstag'ın 27 Şubat 1933'te yanmasının ardından bina, Nazi yönetiminin sonraki 12 yılı boyunca parlamento oturumları için kullanılmadı. Bunun yerine yakındaki Kroll Opera Binası kullanıldı ve Reichstag binası siyasi sergilerin düzenlendiği bir yer haline geldi. 1939'da kütüphane ve arşiv başka bir yere taşındı ve bina bir kaleye dönüştürülürken pencereler tuğlalarla örüldü. 1943 yılına gelindiğinde bina bir hastane ve AEG tarafından bir radyo tüpü üretim tesisi olarak kullanılıyordu. 1945'teki Berlin Savaşı sırasında, algılanan sembolik önemi nedeniyle Kızıl Ordu'nun ele geçirmesi gereken merkezi hedeflerden biri haline geldi.
Soğuk Savaş
Soğuk Savaş başladığında bina fiziksel olarak Batı Berlin'deydi ancak harabe halindeydi. Berlin ablukası sırasında, 9 Eylül 1948'de çok sayıda Batı Berlinli binanın önünde toplandı ve Belediye Başkanı Ernst Reuter "Ihr Völker der Welt... schaut auf diese Stadt..." ("Siz dünya insanları... bu şehre bakın...") ile biten ünlü bir konuşma yaptı. ⓘ
1956 yılında, bazı tartışmaların ardından Batı Alman hükümeti Reichstag'ın yıkılmamasına, bunun yerine Paul Baumgarten'in rehberliğinde restore edilmesine karar verdi. Savaşta ağır hasar görmüş olan orijinal binanın kubbesi söküldü ve dış cephe süslemeler ve heykellerin kaldırılmasıyla daha sade bir hale getirildi. Yeniden inşa 1961 yılında başlamış ve 1971 yılında tamamlanmıştır. ⓘ
Çalışmalarının sanatsal ve pratik değeri, Almanya'nın yeniden birleşmesinden sonra çok tartışılan bir konu oldu. 1971 yılında imzalanan Dört Güç Anlaşması uyarınca Berlin resmi olarak ne Doğu ne de Batı Almanya sınırları dışındaydı ve bu nedenle Batı Alman parlamentosu Bundestag'ın Batı Berlin'de resmi olarak toplanmasına izin verilmiyordu. Doğu Almanya'nın bu hükmü ihlal ederek Doğu Berlin'i başkent ilan etmesine rağmen bu yasağa uyulmuştur. Bu nedenle bina 1990 yılına kadar sadece ara sıra yapılan temsilci toplantıları ve 30 Ağustos 1980 tarihinde İngiliz rock grubu Barclay James Harvest tarafından verilen ücretsiz konser gibi tek seferlik etkinlikler için kullanıldı. Bina aynı zamanda Alman tarihi hakkında Fragen an die deutsche Geschichte ("Alman Tarihi Üzerine Sorular") adlı, büyük övgü toplayan kalıcı bir sergi için de kullanıldı. ⓘ
Yeniden Birleşme
Almanya'nın yeniden birleşmesinin resmi töreni 3 Ekim 1990 tarihinde Reichstag binasında, Şansölye Helmut Kohl, Cumhurbaşkanı Richard von Weizsäcker, eski Şansölye Willy Brandt ve diğer birçok kişinin katılımıyla gerçekleştirildi. Etkinlik büyük havai fişek gösterilerini de içeriyordu. Ertesi gün birleşik Almanya'nın parlamentosu sembolik bir eylem olarak Reichstag binasında toplandı. ⓘ
Ancak o dönemde Berlin'in rolüne henüz karar verilmemişti. Ancak 20 Haziran 1991'de, pek çok kişi tarafından parlamentonun en unutulmaz oturumlarından biri olarak kabul edilen şiddetli bir tartışmanın ardından, Federal Meclis, hem hükümetin hem de parlamentonun Bonn'dan Berlin'e dönmesi lehine oldukça az bir çoğunlukla sonuçlandı. 21 Haziran 1994 tarihinde Norman Foster'dan, 10 Şubat 1995 tarihli planlarında yer verdiği yeniden inşa taslağına bir kubbe çözümünü de dahil etmesi istendi. ⓘ
Yeniden inşa başlamadan önce Reichstag, 1995 yılında Bulgar-Amerikan sanatçılar Christo ve eşi Jeanne-Claude tarafından milyonlarca ziyaretçinin ilgisini çekecek şekilde giydirildi. Proje, sanatçılar tarafından 1950'li ve 1960'lı yıllara ait erken dönem çalışmalarının yanı sıra hazırlık çizimlerinin ve kolajlarının satışı yoluyla finanse edildi. ⓘ
Yeniden inşa sırasında bina, 1960'larda Baumgarten tarafından yapılan tüm değişiklikler de dahil olmak üzere, dış duvarlar dışında her şey çıkarılarak neredeyse tamamen yıkıldı. Binanın tarihi özelliklerine saygı gösterilmesi mimarlara şart koşulan koşullardan biriydi, bu nedenle tarihi olayların izleri görünür bir şekilde korunacaktı. Bunlar arasında Nisan-Mayıs 1945'te Berlin için yapılan son savaştan sonra Sovyet askerleri tarafından bırakılan grafitiler de vardı. Ancak, saldırgan olduğu düşünülen duvar yazıları, dönemin Rus diplomatlarıyla mutabık kalınarak kaldırılmıştır. ⓘ
Yeniden inşa 1999 yılında tamamlandı ve Federal Meclis o yılın 19 Nisan'ında ilk kez resmi olarak burada toplandı. Reichstag şu anda Almanya'da en çok ziyaret edilen ikinci cazibe merkezidir, özellikle de 1894'teki orijinal kubbeye bir jest olarak çatıya dikilen ve özellikle geceleri şehre etkileyici bir manzara sunan devasa cam kubbe nedeniyle. ⓘ
Kubbe
Reichstag'ın en tepesindeki büyük cam kubbe, Berlin'i çevreleyen şehir manzarasını 360 derece görebilmektedir. Aşağıdaki parlamentonun ana salonu (tartışma odası) da kubbenin içinden görülebilmekte ve yukarıdan gelen doğal ışık parlamento zeminine kadar yayılmaktadır. Büyük bir güneş kalkanı güneşin hareketini elektronik olarak takip etmekte ve sadece büyük güneş kazancına neden olmakla kalmayıp aşağıdakilerin gözlerini kamaştıracak doğrudan güneş ışığını da engellemektedir. İnşaat çalışmaları 1999 yılında tamamlanmış ve aynı yılın Nisan ayında parlamento merkezi Bundestag'a taşınmıştır. Kubbe önceden kayıt yaptırmak suretiyle ziyarete açıktır. ⓘ
Cam kubbe
Norman Foster'ın restorasyonu sırasında eklenen cam kubbe, binanın üzerinde yer alan geniş bir cam bölümdür. 360 derecelik bir bakış açısına sahiptir. Hemen aşağısında parlamento ana salonu yer alır. Gün ışığını doğrudan doğruya parlamento içerisine yansıtır. Ziyarete açık olan kubbe pek çok turistin ilgisini çekmektedir. ⓘ
Resim Galerisi
1894 yılında Reichstag’ın açılışından bir resim
1900’lü yıllarda Reichstag
Reichstag önünde Versay Anlaşması’nı protesto gösterileri
Anayasayı Kutlama Gösterileri
Naziler Tarafından Öldürülen 96 Reichstag Milletvekili Adına Dikilen 1933 Anıtı
Reichstag Kalıntıları ve Graffiti
İkinci Dünya Savaşı Bombardımanlarından Sonra Reichstag, 1945
Reichstag Şantiyesi
Reichstag Kubbesi, 2002
Reichstag, 2002
Reichstag, 2003
Reichstag
Almanya Parlamentosu (Bundestag)
Reichstag, 1995 yılı
Reichstag binasının batıdan görünümü, güneşbatımı sırasında. ⓘ
