Amélie
| Amélie ⓘ | |
|---|---|
 Teatral sürüm posteri | |
| Yönetmen | Jean-Pierre Jeunet |
| Senaryo Yazarı | Guillaume Laurant |
| Hikaye Yazarı |
|
| Tarafından üretilmiştir |
|
| Oyuncular |
|
| Anlatan | André Dussollier |
| Sinematografi | Bruno Delbonnel |
| Düzenleyen | Hervé Schneid |
| Müzik tarafından | Yann Tiersen |
Üretim şirketler |
|
| Tarafından dağıtıldı |
|
Çıkış tarihleri |
|
Çalışma süresi | 123 dakika |
| Ülkeler |
|
| Dil | Fransızca |
| Bütçe | 10 milyon dolar |
| Gişe | 174.2 milyon dolar |
Amélie (Le Fabuleux Destin d'Amélie Poulain olarak da bilinir; Fransızca telaffuz: [lə fabylø destɛ̃ d‿ameli pulɛ̃]; İngilizce: Amélie Poulain'in Muhteşem Kaderi) Jean-Pierre Jeunet tarafından yönetilen 2001 yapımı Fransızca romantik komedi filmidir. Senaryosunu Jeunet'nin Guillaume Laurant ile birlikte yazdığı film, Montmartre'da geçen çağdaş Paris yaşamının tuhaf bir tasviridir. Audrey Tautou'nun canlandırdığı utangaç bir garsonun, bir yandan kendi yalnızlığıyla uğraşırken bir yandan da çevresindekilerin hayatlarını daha iyi hale getirmeye karar vermesini anlatıyor. Filmde ayrıca Mathieu Kassovitz, Rufus, Lorella Cravotta, Serge Merlin, Jamel Debbouze, Claire Maurier, Clotilde Mollet, Isabelle Nanty, Dominique Pinon, Artus de Penguern, Yolande Moreau, Urbain Cancelier ve Maurice Bénichou'nun da aralarında bulunduğu bir yardımcı oyuncu kadrosu yer alıyor. ⓘ
Film Fransa'da 25 Nisan 2001'de UGC-Fox Distribution tarafından, Almanya'da ise 16 Ağustos 2001'de Prokino Filmverleih tarafından gösterime girdi. Film, Tautou'nun performansı, sinematografisi, yapım tasarımı ve senaryosuyla eleştirmenlerden övgü aldı. Amélie, Avrupa Film Ödülleri'nde En İyi Film ödülünü kazandı; ayrıca En İyi Film ve En İyi Yönetmen de dahil olmak üzere dört César Ödülü kazandı. En İyi Özgün Senaryo da dahil olmak üzere iki İngiliz Akademi Film Ödülü kazandı ve En İyi Yabancı Film ve En İyi Özgün Senaryo da dahil olmak üzere beş Akademi Ödülü'ne aday gösterildi. Film, 10 milyon dolarlık bütçesine karşılık dünya çapında 174,2 milyon dolar hasılat elde ederek ticari bir başarıya imza attı ve bir Fransız filmi için en büyük uluslararası başarılardan biri oldu. ⓘ
Film Nisan 2001’de Fransa, Belçika ve Fransızca konuşulan batı İsviçre’de gösterime girmiş, pek çok film festivalinde yer almış ve ardından tüm dünyada sinema salonlarında izleyici beğenisine sunulmuştur. ⓘ
Konu
Amélie Poulain Haziran 1974'te doğar ve kalp rahatsızlığı olduğuna yanlış bir şekilde inanarak onu evde eğitmeye karar veren eksantrik ebeveynler tarafından büyütülür. Amélie yalnızlığıyla başa çıkabilmek için aktif bir hayal gücü ve yaramaz bir kişilik geliştirir. Amélie altı yaşındayken, annesi Amandine, intihara meyilli Kanadalı bir turistin Notre-Dame de Paris'in çatısından atlayıp üzerine düşmesi sonucu ölür. Bunun sonucunda babası Raphaël toplumdan giderek daha fazla uzaklaşır. Amélie 18 yaşında evden ayrılır ve Montmartre'da bir grup eksantrik tarafından işletilen Café des 2 Moulins'de garsonluk yapmaya başlar. Bekârdır ve hayal gücünün özgürce dolaşmasına izin verir; elini tahıl çuvallarına daldırmak, kaşıkla crème brûlée kırmak ve Saint-Martin Kanalı boyunca taş sektirmek gibi basit zevklerle tatmin olur. ⓘ
31 Ağustos 1997'de Galler Prensesi Diana'nın ölüm haberiyle irkilen Amélie, plastik bir parfüm tıpasını düşürür, bu tıpa duvardaki bir fayansı yerinden oynatır ve kazara, onlarca yıl önce dairesinde yaşayan bir çocuğun sakladığı çocukluk hatıralarından oluşan eski bir metal kutuyu ortaya çıkarır. Amélie çocuğun izini bulmaya ve kutuyu ona geri vermeye karar verir. Eğer bu onu mutlu edecekse, hayatını başkalarına mutluluk getirmeye adayacağına dair kendine söz verir. ⓘ
Apartmanın kapıcısına ve birkaç eski kiracıya çocuğun kimliğini sorduktan sonra Amélie, Renoir'ın Kayık Partisi Öğle Yemeği tablosunu her yıl yeniden boyayan, kırılgan kemik hastası bir ressam olan münzevi komşusu Raymond Dufayel ile tanışır. Çocuğun adını "Bretodeau" olarak hatırlamaktadır. Amélie hemen Dominique Bretodeau adındaki adamı bulur ve gizlice kutuyu ona verir. Bu keşif ve içindeki anılar karşısında gözyaşlarına boğulan Bretodeau, yabancılaştığı kızı ve hiç tanımadığı torunuyla barışmaya karar verir. Amélie yeni görevine mutlulukla başlar. ⓘ
Amélie, çevresindekilerin hayatlarını olumlu yönde etkileyen karmaşık planları gizlice yürütür. Kör bir adama metro istasyonuna kadar eşlik eder ve ona geçtiği sokak sahnelerini zengin bir şekilde tarif eder. Babasının bahçe cücesini çalarak ve bir uçuş görevlisi arkadaşına cücenin dünyanın dört bir yanındaki simge yapılarla poz verdiği fotoğraflarını postalatarak babasını dünyayı gezme hayalinin peşinden gitmeye ikna eder. Hastalık hastası iş arkadaşı Georgette ile bardaki müşterilerden biri olan Joseph arasında bir aşk başlatır. Oturduğu apartmanın kapıcısı Madeleine Wallace'ı, kendisini terk eden kocasının yıllar önce kazara ölmeden hemen önce ona son bir uzlaştırıcı aşk mektubu gönderdiğine ikna eder. Kötü manav Collignon'a eşek şakaları yapar. Zihnen tükenmiş olan Collignon, uysal ama iyi huylu yardımcısı Lucien'i artık taciz etmemektedir. Çok mutlu olan Lucien manavın başına geçer. ⓘ
Amélie'yi gözlemleyen Bay Dufayel, onunla tablosu hakkında konuşmaya başlar. Aynı tabloyu 20 kez kopyalamasına rağmen, bir bardak su içen kızın bakışını hiçbir zaman tam olarak yakalayamamıştır. Bu karakterin anlamını tartışırlar ve birkaç konuşma boyunca Amélie yalnızlığını resme yansıtmaya başlar. Dufayel bunu fark eder ve tablodaki kızı kullanarak Amélie'yi, pasaport fotoğraf kabinlerinden yabancıların atılmış fotoğraflarını toplayan ilginç bir genç adam olan Nino Quincampoix'ya olan ilgisini incelemeye iter. Amélie Nino'ya ikinci kez rastladığında, ona aşık olduğunu fark eder. Nino yanlışlıkla sokağa bir fotoğraf albümü düşürür. Amelie onu geri alır. ⓘ
Amélie, Nino'nun değerli albümünü isimsiz olarak geri vermeden önce Paris'te onunla bir kedi-fare oyunu oynar. Amelie, 2 Moulins'de bir buluşma ayarladıktan sonra paniğe kapılır ve kimliğini inkâr etmeye çalışır. Amélie'nin iyiliğinden endişe eden iş arkadaşı Gina, onun yerine Nino'yu tarar; Joseph'in bu konudaki yorumu, Amélie'nin Nino'yu Gina'ya kaptırdığını düşünmesine yol açar. Dufayel'in içgörüsü ona Nino'nun peşinden gitme cesareti verir ve birlikte romantik bir gece geçirerek bir ilişkinin başlangıcını yaparlar. Film, Amélie'nin kendisi için bulduğu mutluluk anını yaşamasıyla sona erer. ⓘ
Büyüdüğünde, Amélie Montmartre’da bir café olan ve eski bir sirk göstericisi tarafından yönetilip, birçok ilginç kişinin çalıştığı Çift Değirmen’de garson olarak çalışmaya başlar. 22 yaşındayken, Amélie için hayat oldukça basittir; kahramanımız birkaç başarısız romantik ilişki denemesi sonucunda, kendisini crème brûlées’siyle bir çaykaşığı ile oynamak, gün ışığında Paris’te yürüyüşe çıkmak, St. Martin’s Kanalı’nda taş sektirmek, yüzeyi hoşuna giden taşları toplamak gibi çeşitli küçük zevklere adamış ve hayalgücünü tamamen serbest bırakmıştır. ⓘ
Hayatı, Prenses Diana’nın öldüğü gün değişmeye başlar. Haberlerden duyduğu şoku takiben yaşadığı bir dizi olay sonucunda, gevşemiş bir banyo fayansının arkasında, bir çocuğun yıllar önce saklamış olduğu metal bir kutu bulur ve bu kutunun sahibini aramaya başlar. Bu arayış içerisinde kendisiyle bir anlaşma yapar; eğer kutunun sahibini bulursa, hayatını iyiliğe adayacaktır. Bulamazsa da… Ne yapalım. ⓘ
Pek çok yanlış tahminin ardından, kendisiyle aynı apartmanda yaşayan “kristal adam” lakaplı ressam Raymond Dufayel’in yardımıyla, kutunun gerçek sahibini bulur ve çeşitli numaralarla kutuyu sahibine iletir. Ardından adamı gözler ve üzerinde yarattığı mutluluğu görünce, diğer insanların hayatında güzel şeyler yapmaya karar verir. Bu Amélie’yi gizli bir adalet sağlayıcı ve koruyucu melek yapar hayatına etki ettiği insanların gözünde. Babasının hep hayalinde olan dünya turuna çıkmasını sağlar, iş arkadaşlarına, apartmanın yöneticisine, manavın çırağı Lucien’e gizlice pek çok iyilik ve sürpriz yapar. ⓘ
Ancak Amélie diğer insanlarla ilgilenirken, kimse kendisiyle ilgilenmemektedir. Başkalarının mutluluğu yakalaması için uğraşırken, kendi yalnızlığını sorgulamaya başlar. Bu sorgulama, pasaport için fotoğraf çekilen fotoğraf kulübelerinden, kenara atılmış, yabancılara ait vesikalık fotoğrafları toplayan, tuhaf karakter Nino Quincampoix ile olan bağıntısını görünce daha açık ve rahatsız edici olmaya başlar. Her ne kadar Nino’yu kendi yöntemleriyle pek çok dolambaçlı şekilde cezbetmeye çalışsa da, özünde utangaçtır ve Nino’ya yaklaşamamaktadır. Ancak Raymond’ın öğütleri sonunda, başkalarının mutluluğu için uğraşırken kendi mutluluğunu da elde edebileceğini öğrenir... ⓘ
Oyuncular
- Audrey Tautou, Amélie Poulain rolünde
- Genç Amélie rolünde Flora Guiet
- Mathieu Kassovitz, Nino Quincampoix rolünde
- Amaury Babault genç Nino rolünde
- Anlatıcı rolünde André Dussollier
- Rufus, Amélie'nin babası Raphaël Poulain rolünde
- Raymond Dufayel rolünde Serge Merlin, "Cam Adam"
- Lorella Cravotta, Amelie'nin annesi Amandine Poulain rolünde
- Clotilde Mollet, garson arkadaş Gina rolünde
- Claire Maurier, Café des Deux Moulins'in sahibi Suzanne rolünde
- Hastalık hastası Georgette rolünde Isabelle Nanty
- Joseph rolünde Dominique Pinon
- Yazar Hipolito rolünde Artus de Penguern
- Madeleine Wallace rolünde Yolande Moreau (Wells, İngilizce altyazılı versiyonda)
- Bakkal Collignon rolünde Urbain Cancelier
- Jamel Debbouze, bakkalın yardımcısı Lucien rolünde
- Dominique Bretodeau rolünde Maurice Bénichou
- Genç Dominique rolünde Kevin Fernandes
- Michel Robin, Bay Collignon rolünde
- Andrée Damant, Bayan Collignon rolünde
- Claude Perron, Eva rolünde, Nino'nun iş arkadaşı
- Philomène rolünde Armelle, hostes
- Fotoğraftaki Adam rolünde Ticky Holgado
- Fabienne Chaudat, Komadaki Kadın rolünde ⓘ
- Audrey Tautou - Amélie Poulain
- Mathieu Kassovitz - Nino Quincampoix
- Serge Merlin - Raymond Dufayel
- Rufus - Raphaël Poulain - (Amélie'nin babası)
- Claire Maurier - Suzanne
- Yolande Moreau - Madeleine Wallace/Wells (apartman yöneticisi)
- Arthus de Penguern - Hipolito (yazar)
- Jamel Debbouze - Lucien (manavın çırağı)
- Urbain Cancelier - Collignon (manav)
- Dominique Pinon - Joseph
- Isabelle Nanty - Georgette
- Maurice Benichou - Dominique Bretodeau
- Clotilde Mollet - Gina
- Lorella Cravotta - Amandine Poulain, Amélie’nin annesi ⓘ
Üretim
DVD yorumunda Jeunet, Amélie rolünü ilk olarak İngiliz aktris Emily Watson için yazdığını açıklıyor. Bu ilk taslakta, Amélie'nin babası Londra'da yaşayan bir İngiliz'di. Ancak Watson'ın Fransızcası güçlü değildi ve Gosford Park'ın çekimleriyle çakışması nedeniyle filmin çekimlerine katılamayınca, Jeunet senaryoyu Fransız bir aktris için yeniden yazdı. Audrey Tautou, 1999 yapımı Venüs Güzellik Enstitüsü filminin afişinde gördüğü için seçmelere katıldığı ilk aktris oldu. ⓘ
Çekimler 2 Mart - 7 Temmuz 2000 tarihleri arasında ağırlıklı olarak Paris'te gerçekleştirildi. Amélie'nin çalıştığı Café des 2 Moulins (15 Rue Lepic, Montmartre, Paris) gerçek bir mekandır. ⓘ
Film yapımcıları bilgisayarda yaratılmış görüntülerden (bilgisayar animasyonu dahil) ve dijital bir ara filmden yararlandılar. Stüdyo sahneleri Köln'deki (Almanya) MMC Stüdyoları Coloneum'da çekilmiştir. Filmin konusu 1994 yapımı Chungking Express filminin ikinci yarısı ile ortaktır. ⓘ
Gösterim
Film Nisan 2001'de Fransa, Belçika ve Fransızca konuşulan Batı İsviçre'de gösterime girdi, ardından çeşitli film festivallerinde gösterildi ve dünya çapında gösterime girdi. Daha sonra 2001'de Kuzey Amerika, Birleşik Krallık ve Avustralasya'da sınırlı gösterime girdi. ⓘ
Cannes Film Festivali seçicisi Gilles Jacob Amélie'yi "ilgi çekici değil" olarak tanımladı ve bu nedenle festivalde gösterilmedi, ancak izlediği versiyon müziksiz erken bir kesimdi. Amélie'nin festivalde gösterilmemesi, seçicinin tepkisinin aksine Fransız medyası ve izleyiciler tarafından sıcak bir şekilde karşılanması nedeniyle bir tartışmaya neden oldu. David Martin-Jones, Senses of Cinema'daki bir makalesinde filmin "ulusal [Fransız] kimliğini koluna taktığını" ve bunun hem ana akım filmlerin hem de arthouse filmlerin izleyicilerini çektiğini belirtti. ⓘ
Resepsiyon
Eleştirel yanıt
Rotten Tomatoes'ta film, 186 yoruma göre %89 onay oranına sahip ve ortalama puanı 8.10/10. Web sitesinin eleştirel konsensüsü şöyle: "Kendini iyi hissettiren Amélie, Audrey Tautou'yu keyifli kahramanı olarak sergileyen canlı, hayali bir büyücü." Metacritic'te film 31 eleştirmene göre 100 üzerinden 69 puan alarak "genel olarak olumlu eleştirilere" işaret ediyor. ⓘ
Empire Online'dan Alan Morrison Amélie'ye beş yıldız verdi ve "Cyrano de Bergerac ve Il Postino çizgisinde geçiş potansiyeline sahip, yılın en iyilerinden biri. İlginç kalbi göz önüne alındığında, hepsini geride bırakabilir". CNN'den Paul Tatara Amélie'nin eğlenceli doğasını övdü. Eleştirisinde, "Tuhaf, serbest doğası çoğu zaman büyüleyici; özellikle ilk saat, sevimli, alaycı kahkahalarla dolup taşıyor" diye yazdı. ⓘ
Film, Les Inrockuptibles'dan eleştirmen Serge Kaganski tarafından, az sayıda etnik azınlığa sahip geçmiş bir Fransız toplumunun gerçekçi olmayan ve pitoresk bir vizyonu nedeniyle saldırıya uğradı. Jeunet, fotoğraf koleksiyonunun çok sayıda etnik kökenden insanın fotoğraflarını içerdiğine ve Lucien'i canlandıran Jamel Debbouze'nin Fas kökenli olduğuna işaret ederek eleştirileri reddetti. ⓘ
Gişe
Film Fransa'da 432 salonda gösterime girdi ve açılış haftasında 43.2 milyon Fransız Frangı (6.2 milyon $) hasılat elde ederek bir numaraya yerleşti. Film 22 hafta boyunca ilk 10'da kaldı. Film 41 milyon dolarlık hasılatıyla Fransa'da o yıl en çok hasılat elde eden film oldu. ⓘ
Ödüller
| Ödül | Kategori | Alıcı | Sonuç ⓘ |
|---|---|---|---|
| Akademi Ödülleri | Yabancı Dilde En İyi Film | Jean-Pierre Jeunet | Aday gösterildi |
| En İyi Özgün Senaryo | Guillaume Laurant ve Jean-Pierre Jeunet | Aday gösterildi | |
| En İyi Sanat Yönetimi | Aline Bonetto ve Marie-Laure Valla | Aday gösterildi | |
| En İyi Sinematografi | Bruno Delbonnel | Aday gösterildi | |
| En İyi Ses | Vincent Arnardi, Guillaume Leriche, Jean Umansky | Aday gösterildi | |
| İngiliz Akademisi Film Ödülleri | En İyi Film | Amélie | Aday gösterildi |
| En İyi Yönetmen | Jean-Pierre Jeunet | Aday gösterildi | |
| Başrolde En İyi Kadın Oyuncu | Audrey Tautou | Aday gösterildi | |
| En İyi Özgün Senaryo | Guillaume Laurant ve Jean-Pierre Jeunet | Kazandı | |
| En İyi Sinematografi | Bruno Delbonnel | Aday gösterildi | |
| En İyi Prodüksiyon Tasarımı | Aline Bonetto | Kazandı | |
| En İyi Kurgu | Hervé Schneid | Aday gösterildi | |
| En İyi Film Müziği | Yann Tiersen | Aday gösterildi | |
| İngilizce Olmayan En İyi Film | Amélie | Aday gösterildi | |
| César Ödülleri | En İyi Film | Amélie | Kazandı |
| En İyi Yönetmen | Jean-Pierre Jeunet | Kazandı | |
| En İyi Kadın Oyuncu | Audrey Tautou | Aday gösterildi | |
| En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu | Jamel Debbouze | Aday gösterildi | |
| Rufus | Aday gösterildi | ||
| En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu | Isabelle Nanty | Aday gösterildi | |
| En İyi Yazı | Guillaume Laurant ve Jean-Pierre Jeunet | Aday gösterildi | |
| En İyi Sinematografi | Bruno Delbonnel | Aday gösterildi | |
| En İyi Prodüksiyon Tasarımı | Aline Bonetto | Kazandı | |
| En İyi Kostüm Tasarımı | Madeline Fontaine | Kazandı | |
| En İyi Kurgu | Hervé Schneid | Aday gösterildi | |
| En İyi Müzik | Yann Tiersen | Kazandı | |
| Avrupa Film Ödülleri | En İyi Film | Jean-Pierre Jeunet | Kazandı |
| En İyi Yönetmen | Kazandı | ||
| En İyi Kadın Oyuncu | Audrey Tautou | Aday gösterildi | |
| En İyi Sinematografi | Bruno Delbonnel | Kazandı | |
| Fransız Sinema Eleştirmenleri Sendikası | En İyi Fransız Filmi | Amélie | Kazandı |
| Altın Kartal Ödülü | Yabancı Dilde En İyi Film | Amélie | Kazandı |
| Altın Küre Ödülleri | Yabancı Dilde En İyi Film | Jean-Pierre Jeunet | Aday gösterildi |
| Karlovy Vary Uluslararası Film Festivali | Kristal Küre | Kazandı | |
| Toronto Uluslararası Film Festivali | Halkın Seçimi Ödülü | Kazandı |
Film, The New York Times tarafından "Gelmiş Geçmiş En İyi 1.000 Film "den biri olarak seçildi. Film Empire dergisinin "Dünya Sinemasının En İyi 100 Filmi" listesinde 2. sırada yer aldı. Paste dergisi filmi On Yılın En İyi 50 Filmi (2000-2009) listesinde ikinci sıraya yerleştirdi. Ağustos 2016'da BBC Magazine, 21. yüzyılın şimdiye kadarki en iyi 100 filmi üzerine bir anket düzenledi ve Amélie 87. sırada yer aldı. ⓘ
Entertainment Weekly, film afişini son 25 yılın en iyi 25 film afişi listesinde en iyilerden biri olarak seçti. Ayrıca Amélie'nin sevgilisi Nino için Paris'in dört bir yanında vahşi bir kaz kovalamacası başlatmasını da en iyi 25 Romantik Jest listesinde 9 numara olarak gösterdi. 2010 yılında, Amerikan Görüntü Yönetmenleri Derneği'nin yayın organı American Cinematographer'ın internet üzerinden yaptığı bir kamuoyu yoklaması Amelie'yi on yılın en iyi çekilmiş filmi seçti. ⓘ
Amelie, Rolling Stone dergisi tarafından Tüm Zamanların En İyi 50 Romantik Komedisi arasında 37. sırada gösterilmiştir. ⓘ
Film Müziği
Amélie'nin müzikleri Yann Tiersen tarafından bestelenmiştir. ⓘ
Müzikal uyarlama
23 Ağustos 2013 tarihinde, Hem grubunun kurucularından ve üyelerinden besteci Dan Messe, Craig Lucas ve Nathan Tysen ile işbirliği yaparak Amélie'nin müzikal uyarlamasının müziklerini yazacağı yönündeki spekülasyonları doğruladı. Messe ayrıca gösteri için tüm orijinal müzikleri besteleyeceğini ve Yann Tiersen'in bestesini kullanmayacağını da doğruladı. Müzikal uyarlamanın prömiyeri Ağustos 2015'te Berkeley Repertory Theatre'da yapıldı. Broadway'de Mart 2017'de açıldı ve Mayıs 2017'de kapandı. Yapım, Aralık 2016'da Los Angeles'taki Ahmanson Tiyatrosu'nda Broadway öncesi angajmanına başladı ve başrolde Phillipa Soo yer aldı. Londra prodüksiyonu 2020'de açıldı ve Avustralya, Almanya, Hollanda ve Finlandiya prodüksiyonları COVID-19 pandemisi nedeniyle kısıtlamaların sona ermesini beklerken açılacak veya devam edecek. ⓘ
Jeunet, sanat formuna karşı duyduğu hoşnutsuzluk nedeniyle müzikalden uzak durdu ve hakları yalnızca "Mécénat Chirurgie Cardiaque" adlı çocuk hayır kurumuna fon sağlamak için sattığını söyledi. ⓘ
Ana medya
Filmin dünya çapında genel bir dağıtımcısı yoktur, ancak Blu-ray Diskleri Kanada ve Avustralya'da piyasaya sürülmüştür. İlk gösterim Kanada'da Eylül 2008'de TVA Films tarafından yapıldı. Bu versiyon İngilizce altyazı içermiyordu ve görüntü kalitesiyle ilgili eleştiriler aldı. Kasım 2009'da Avustralya'da gösterime girdi. Bu kez versiyon İngilizce altyazılar içeriyordu ve bölge kodlaması yoktu. Momentum Pictures 17 Ekim 2011'de Birleşik Krallık'ta bir Blu-ray yayınladı. Film ayrıca iTunes ve diğer dijital indirme servislerinde HD olarak da mevcuttur. ⓘ
Birleşik Krallık'ta 2013 yılında fiziksel video formatlarında en çok satan onuncu yabancı film ve yılın en çok satan üçüncü Fransız filmi oldu (The Intouchables ve Rust and Bone'un ardından). ⓘ
Yorumlama
Film yorumu genellikle renk paletinin kırmızı ve yeşil ağırlıklı olması etrafında döner. ⓘ
Miras
American Broadcasting Company (ABC), "ilginç bir peri masalı" olan 2007 yapımı televizyon dizisi Pushing Daisies için, aynı "tuhaflık, ruh ve sihir" akorlarıyla bir Amélie hissi aradı. Pushing Daisies'in yaratıcısı Bryan Fuller Amélie'nin en sevdiği film olduğunu söyledi. "Sevdiğim her şey bu filmde temsil ediliyor" dedi. "Beni üzüntü yerine nezaketle ağlatacak bir film". The New York Times'ın Pushing Daisies eleştirisinde "Pushing Daisies'in üzerindeki Amélie etkisi her yerde" ifadesi yer alıyor. ⓘ
Bir kurbağa türüne Cochranella amelie adı verildi. Bu ismi veren bilim adamı şöyle dedi: "Bu yeni cam kurbağa türü, Le Fabuleux Destin d'Amélie Poulain adlı olağanüstü filmin kahramanı Amélie içindir; küçük ayrıntıların yaşama sevincinin elde edilmesinde önemli rol oynadığı bir film; tıpkı cam kurbağaların ve tüm amfibi ve sürüngenlerin gezegenimizin sağlığında oynadığı önemli rol gibi". Tür, Zootaxa bilim dergisinde "Ekvador'un Amazon And yamaçlarından esrarengiz yeni bir cam kurbağa türü (Amphibia: Anura: Centrolenidae)" başlıklı bir makalede tanımlanmıştır. ⓘ
Eleştiriler
Film ticari ve sanatsal açıdan büyük başarı yakalamıştır. Bununla birlikte les Inrockuptibles yazarı Serge Kaganski’nin ağır eleştirilerine maruz kalmıştır. Kaganski’ye göre film, Fransız toplumunun realistlikten oldukça uzak, şaşaalı bir betimlemesi, eski, etnik grupların nadir görüldüğü, gizli lepenist bir Fransa kartpostalıdır. Paris çeşitli etnik kökenin bir arada bulunduğu bir şehirdir ve Montmartre’ın bitişiğinde, siyahi yerleşimlerin bulunduğu ve burada yaşayanların filmde pek az görüldüğü Barbès-Rochechouart bölgesi yer almaktadır. Eleştirmene göre, yönetmen, mükemmel Paris’in rüyası bir görüntüsünü yakalamak için, siyahi insanların filmde yer almaması gerektiğini düşünmektedir. İlginç olansa, filmde sadece tren istasyonunda Amélie’yi rahatsız etmek için arkasından yürüyen üç serseri için siyahi oyuncu kullanılmış olmasıdır. ⓘ
David Martin-Castelnau ve Guillaume Bigot gibi diğer eleştirmenlerse, Kaganski’nin bu eleştirisini haksız bulmakta ve Kaganski’nin iddialarını, bir çeşit “elit” grubun, filmdeki sıradan insanlara karşı hastalıklı bir aşağılama olarak değerlendirmişlerdir. Filmin yönetmeni Jean-Pierre Jeunet ise, filmde Lucien rolünü üstlenen Kuzey Afrika kökenli oyuncu Jamel Debbouze’yi örnek göstererek bu eleştirilere karşı çıkmıştır. ⓘ
Filme getirilebilecek bir eleştiri de, yeniden yapılandırılma aşamasında olan bir bölge olan Montmartre’da, Amélie gibi bir garsonun, sadece garsonluktan aldığı parayla herhangi bir ulaşım aracına ihtiyaç duymaksızın nasıl işe gidebildiği, iş yerine nasıl bu denli yakın yaşayabildiği ve iş dışındaki boş vaktinin neden bu kadar çok olduğuna yönelik olabilir. ⓘ
Filmde Kullanılan Görüntüler
Film, aşağıdaki filmlerden ve video kliplerinden parçalar içermektedir:
- Gospel şarkıcısı Sister Rosetta Tharpe’ın bir televizyon gösterisi.
- Tom Davenport’un belgeseli “Born for Hard Luck” tan “Peg Leg” Sam Jackson’ın olduğu sahne.
- 1998 yapımı Bill Cote belgeseli Seventeen Seconds to Sophie’den bir alıntı.
- François Truffaut’nun Fransız Yeni Akım filmi Jules et Jim’den 3 parça:
- Jules, Jim ve Catherine bir üst geçitten koşarken;
- Bir öpüşme sahnesinde, fark edilmeyen bir böceğin, iki aşığın arasına gelip ve kadının ağzının içine giriyormuş gibi göründüğü sahne. Bu görüntü, Amélie’nin anlatıcısı tarafından özellikle vurgulanmış ve böceğin ekrandaki hareketi bir yuvarlak içine alınarak gösterilmiştir;
- Catherine’in şarkı söylerken görüntüsü.
- Dufayel’in reprödüksiyonunu yaptığı Pierre-Auguste Renoir’e ait olan “Sandalda Öğlen Yemeği”. (Le Déjeuner des canotiers)
- Marc Solal ve François David’e ait olan "La tête dans les nuages" ("Bulutlardaki Kafa") adlı kitaptan hayvan şekilli bulut resimleri. ⓘ
Film müzikleri
Filmin ünü kadar ünlenen müziklerini Yann Tiersen bestelemiştir. World Soundtrack Academy tarafından 2001 yılının en iyi film müzikleri seçilmiştir. ⓘ
| Amélie Soundtrack ⓘ |
|---|
Disk 1 (54:15)
|